بهترین روش کاشت دانه‌ی نارنج و آماده کردن سبزه‌ی متفاوت برای عید
سال‌هاست که گلدان‌های نارنج راه خود را به سفره‌ی هفت سین باز کرده‌اند و جایگزین سبزه شده‌اند؛ این گلدان‌ها به سبزه‌ی نارنج مشهور هستند. این کار از هدر رفت مقدار زیادی گندم جلوگیری کرده و به سفره جلای بیشتری می‌دهد. همچنین برگ‌های نارنج عطر خوشی از خود منتشر می‌کنند و همچنین بعد از بزرگ شدن می‌توانند به گلدانی زیبا و خوش‌عطر تبدیل شوند. کاشت دانه‌ی مرکبات ترفند و روش خاص خود را دارد. اگر به خوبی مراحل کاشت دانه را طی نکنید ممکن است دانه خراب شود و هرگز سبز نشود.
۱. جمع‌آوری، تمیز کردن و آماده کردن دانه‌ها
اولین مرحله برای کاشت سبزه‌ی نارنجی جدا کردن دانه‌های مناسب از میوه‌ی نارنج و آماده‌سازی آن‌ها است.
دانه‌ها را جمع کنید
یک نارنج را از وسط نصف کرده و دانه‌هایش را جدا کنید. برای جدا کردن دانه‌ها می‌توانید از نوک چاقو یا یک قاشق چای‌خوری استفاده کنید. اگر تصمیم دارید از نارنج سبز شده مراقبت کنید و آن را به یک درختچه یا درخت نارنج تبدیل کنید باید بدانید که میوه‌هایی که از آن می‌روید شبیه به میوه‌ای است که دانه‌ها را از آن گرفته‌اید. پس دانه‌ها را از نارنجی بگیرید که شکل ظاهری، عطر و طعم آن را دوست دارید.
دانه‌های سالم را انتخاب و تمیز کنید
از بین دانه‌هایی که جدا کرده‌اید دانه‌های سالم، بدون لکه و شکستگی، بدون تغییر رنگ و درشت را جدا کنید. دانه‌ها را در یک کاسه بریزید و ظرف را با آب تمیز پر کنید. سپس با یک پارچه‌ی تمیز باقیمانده‌ی نارنج را از روی دانه‌ها پاک کنید. تمیز کردن دانه‌ها علاوه بر تمیز کردن ظاهرشان، مانع از ایجاد قارچ و کپک روی آن‌ها شده و از جمع شدن مگس میوه هم جلوگیری می‌کند. اگر نمی‌خواهید دانه‌ها را قبل از کاشت جدا کنید می‌توانید همه‌ی آن‌ها را تمیز کرده و پس از جوانه زدن درشت‌ترین جوانه‌ها را انتخاب کرده و بکارید.
دانه‌ها را خیس کنید
دانه‌ها را بیشتر از ۲۴ ساعت خیس نکنید چون ممکن است دیگر جوانه نزنند.
یک پیاله را با آب تمیز و هم‌دما با دمای اتاق پر کنید. دانه‌ها را در پیاله‌ی آب بریزید و اجازه دهید ۲۴ ساعت خیس بخورند. شانس جوانه زدن دانه‌ها بعد از خیس خوردن بیشتر می‌شود. بعد از گذشت ۱ روز دانه‌ها را از آب خارج کرده و روی یک حوله‌ی خیس قرار دهید و روی آن را هم با حوله بپوشانید.
۲. جوانه زدن دانه‌ها
پس از آماده سازی دانه‌ها نوبت به جوانه زدن و مشاهده‌ی اولین مراحل رشد سبزه‌ی نارنج می‌رسد.
دانه‌ها را به گلدان منتقل کنید
اگر قصد دارید دانه‌ها را در باغچه بکارید یک سوراخ کوچک در باغچه حفر کنید و دانه‌ها را در آن قرار داده، روی آن را با خاک بپوشانید.
یک گلدان با عمق ۱۰ سانتی‌متر که زه‌کشی شده باشد برای کاشت دانه‌های نارنج مناسب است. بهتر است کف گلدان یک لایه سنگ ریزه بریزید تا زه‌کشی بهتری داشته باشد، سپس روی آن را با خاک مناسب کشت پر کنید. در قسمت مرکزی گلدان با انگشت سوراخ‌های ۱ سانتی‌متری ایجاد کنید و بذرها را در آن قرار دهید. سپس روی سوراخ‌ها را با خاک بپوشانید. گلدان را پشت پنجره قرار دهید تا در معرض تابش نور خورشید قرار داشته باشد.
به جوانه‌ها رسیدگی کنید
وقتی دانه‌ها جوانه زدند باید به‌خوبی به آن‌ها رسیدگی کنید. آبیاری منظم و استفاده از کود مایع مثل عصاره‌ی کمپوست (که با نام چای کمپوست هم شناخته می‌شود) روش مناسبی برای نگهداری از آن‌ها است. هر دو هفته یک بار خاک گلدان را با عصاره‌ی کمپوست مرطوب کنید و هفته‌ای یک بار یا وقتی روی خاک خشک بود، گلدان را به شکل کامل آبیاری کنید. فراموش نکنید خاک باید همیشه مرطوب باشد تا جوانه‌ها شانس زندگی داشته باشند. اگر خاک خشک شود بلافاصله جوانه‌ها از بین می‌روند. به مرور هرچه جوانه‌ها بلندتر شوند برگ‌ها هم رشد می‌کنند.
۳. رشد نهال
وقتی جوانه‌ها بزرگ می‌شوند باید روش نگهداری آن‌ها را تغییر دهید تا فضای کافی برای رشد و تبدیل شدن به درختچه یا یک درخت بزرگ را داشته باشند. سبزه‌ی نارنج در این مرحله حاضر شده است و شما می‌توانید آن را سر سفره‌ی هفت‌سین قرار دهید. مابقی مراحلی که از اینجا به بعد می‌خوانید به شما آموزش می‌دهد که چطور سبزه‌ی نارنج را به درختچه و درخت نارنج تبدیل کنید.
وقتی برگ‌ها ظاهر شدند گلدان بزرگتر را آماده کنید
وقتی برگ‌ها کمی رشد کردند گلدان بزرگ‌تری را آماده کنید تا گیاه را در آن قرار بکارید. این کار فضای کافی برای رشد را به گیاه می‌دهد. یک گلدان ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متری برای این کار مناسب است. مطمئن شوید که گلدان زه‌کشی مناسبی دارد و حتی برای بهتر شدن زه‌کشی کف گلدان را با یک لایه سنگ‌ریزه پر کنید. گلدان را پر از خاک کنید، سپس مخلوط پیت ماس و ماسه را با هم مخلوط کرده و روی خاک بریزید. این کار PH مناسب مرکبات را در خاک ایجاد می‌کند.
نهال را به گلدان بزرگتر منتقل کنید
یک سوراخ با عمق و عرض ۵ سانتی‌متر در وسط خاک ایجاد کنید. کمی از خاک گلدان قبلی در سوراخ بریزید و سپس نهال‌ها را در آن قرار دهید. حالا روی آن ریشه‌ها را با خاک بپوشانید و بلافاصله آبیاری کنید تا خاک به اندازه‌ی کافی مرطوب شود.
گلدان را در محلی آفتابی قرار دهید
گلدان را به محلی منتقل کنید که نور مستقیم آفتاب دریافت می‌کند. اگر می‌خواهید در خانه از آن نگهداری کنید باید نزدیک به پنجره‌ی جنوبی یا جنوب شرقی قرار دهید. اما گلخانه یا تراس و حیاط برای گلدان نارنج بهتر است. در فصل بهار و تابستان، حتی اوایل پاییز، می‌توانید گلدان نهال‌ها را در فضای بیرون از خانه قرار دهید. فقط باید مراقب باشید در معرض بادهای شدید قرار نگیرد.
به خوبی آبیاری کنید
درخت مرکبات عاشق آبیاری منظم است. در بهار و تابستان هفته‌ای یک بار آن‌ها را کاملا آبیاری کنید. اگر در منطقه‌ای با بارندگی زیاد هم زندگی می‌کنید لازم است برنامه‌ی منظم آبیاری منظم را داشته باشید تا مطمئن شوید خاک به میزان کافی مرطوب است. در طول فصل زمستان قبل از آبیاری مطمئن شوید که لایه‌ی رویی خاک خشک شده است.
کوددهی را فراموش نکنید
درخت مرکبات نیاز به مواد مغذی زیاد دارد پس سالی ۲ بار به نارنج‌ها کود متعادل‌کننده‌ی ۶-۶-۶ بدهید. بهترین زمان برای کوددهی اوایل بهار و اوایل پاییز است. این کار قبل از شروع میوه دادن گیاه بسیار مهم است چون کمک می‌کند باردهی بیشتری داشته باشد. کودهای مختلفی هم مخصوص درخت مرکبات تولید شده‌اند که می‌توانید آن‌ها را از فروشگاه‌های لوازم کشاورزی تهیه کنید.
تعویض گلدان را فراموش نکنید
با رشد گیاه باید گلدان آن را عوض کنید یا نهال را در باغچه بکارید. اگر می‌خواهید از گلدان استفاده کنید به سراغ گلدانی ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متری بروید و هر سال اواخر اسفند یا اوایل فروردین گلدان را عوض کرده و بزرگتر کنید. اگر در مناطق گرمسیری زندگی می‌کنید بهتر است نهال را در فضای باز و باغچه بکارید.
درخت مرکبات در درمای کمتر از منفی ۴ درجه از بین می‌رود پس اگر در مناطق سرد و خشک زندگی می‌کنید بهتر است گلدان نارنج را همیشه هدر محیطی سر بسته و مطمئن، مثل گلخانه یا پاسیو، قرار دهید.
مرور کلی
سبزه‌ی نارنج یک جایگزین خوش‌عطر و زیبا برای سبزه‌ی عید است. این کار ابتدا با هدف جلوگیری از هدر رفتن گندم انجام شد و بعد از اینکه تماشای ظاهر زیبای آن در سفره‌های هفت‌سین، اغلب مردم علاقه‌مند به استفاده از سبزه‌ی نارنج به جای سبزه‌ی گندم، ارزن و حبوبات شدند. کاشت دانه‌های نارنج نیاز به کمی حوصله و دقت دارد. اگر به روشی که در این مطلب آموزش داده شده است دانه‌ها را بکارید می‌توانید یک گلدان سبزه‌ی نارنج زیبا در هفت‌سین سال ۱۴۰۱ داشته باشید.