متخصصان پوست همواره تاکید دارند که استفاده از کرم ضدآفتاب برای محافظت از پوست در برابر پرتوهای خورشید ضروری است. البته در فصل تابستان به دلیل افزایش شدت و مدت تابش خورشید مراقبت جدیتر در مورد پوست باید رعایت گردد.
بهطور کلی توصیه میشود در فاصله 10 صبح تا 4 بعدازظهر که شدت تابش در بیشترین حد است، از حضور در محیط بیرون اجتناب گردد و همیشه قسمتهای بدون پوشش پوست با ضدآفتاب محافظت گردد.
تاثیر پرتوهای خورشید روی پوست
کرم ضدآفتاب مانع از نفوذ پرتوهای فرابنفش به لایههای پوست میشود. به عبارت دقیقتر، پرتوهای فرابنفش(UV) سه طیف مختلف دارند: UVA به عمق پوست نفوذ میکند و عامل بروز آفتابسوختگی، چروکهای پوستی، لکههای قهوهای و در موارد مواجهه مستمر، زمینهساز سرطان پوست خواهد بود.
پرتوهای UVB به لایه سطحی پوست آسیب میرساند و عامل تغییر رنگ پوست است که عدم محافظت میتواند احتمال سرطان پوست را نیز تسهیل کند.
پرتوهای UVC نیز برای پوست و چشمها بسیار خطرناک هستند اما خوشبختانه توسط لایه ازن فیلتر میشوند.
کرم ضدآفتاب چطور از پوست محافظت میکند؟
کرم ضدآفتاب حاوی دو نوع فیلتر محافظ است: ترکیبات شیمیایی که پرتوهای فرابنفش را جذب کرده و به گرما تبدیل میکنند و برای پوست بیخطرند.
ترکیبات فیزیکی نیز حاوی مواد معدنی است که این پرتوها را مانند آینه انعکاس میدهند تا مانع از نفوذ به لایههای پوست شود.
معمولا در مورد ضدآفتاب، عبارت SPF مطرح است که به شاخص محافظت محصول در برابر پرتوهای خورشید اطلاق میشود. درواقع، بدون محافظت در برابر پرتوهای خورشید، پوست پس از حدود 20 دقیقه قرمز میشود اما استفاده از ضدآفتاب با SPF 30 این عارضه را تا فاصله طولانیتری به تعویق میاندازد. این تاثیر زمانی قابل انتظار است که کرم مرتب روی پوست تجدید شود.
همچنین استفاده از کرم ضدآفتاب به هر حالتی نمیتواند موثر باشد و باید عادات اشتباه در این زمینه کنار گذاشته شود:
8 عادات اشتباه در مورد ضدآفتاب
1. مصرف ضدآفتاب سال گذشته
کرم ضدآفتاب نیز مانند هر نوع محصول آرایشی و بهداشتی، تاریخ انقضاء دارد. معمولا ضدآفتاب را حداکثر میتوان تا 12 ماه پس از بازشدن درب آن استفاده کرد. البته اگر کرم در معرض گرمای خورشید یا محیط گرم نگهداری شود، حتی زودتر از این نیز تاثیر خود را از دست میدهد. اگر کرم حالت روغنی پیدا کرده یا بوی نامطبوعی دارد، به جای استفاده روی پوست باید به سطل زباله انداخته شود.
2. خرید ضدآفتاب بدون توجه به SPF
اولین نکته هنگام خرید ضدآفتاب، توجه به نوع پوست و شاخص محافظت کرم متناسب با پوست است. در مورد پوستهای خیلی روشن باید کرم با SPF بالاتر از 50 انتخاب شود تا مانع از نفوذ حداکثری پرتوهای فرابنفش شود. شاخص 50 برای پوستهای روشن و 30 برای پوست گندمی مناسب است. در مورد پوستهای تیره نیز SPF، 10 کافی خواهد بود. البته بهتر است هنگام انتخاب با پزشک یا داروساز مشورت شود.
3. یک نوبت کرم ضدآفتاب در روز
تاثیر ترکیبات ضدآفتاب طی حدود دو ساعت کاهش مییابد. از اینرو لازم است هر دو ساعت یک بار، کرم تجدید شود. البته پس از شنا نیز باید کرم دوباره روی پوست استفاده شود؛ حتی اگر دو ساعت زمان نگذشته باشد. حتی اگر روی بروشور کرم، عبارت «ضدآب» درج شده باشد باز باید پس از شستشو دوباره تجدید شود. البته در مورد پوستهای روشن بهتر است فاصله تجدید کرم هر یک ساعت باشد.
4. خرید ضدآفتاب مخصوص کودکان
نتایج تحقیقات سال 2017 در مورد 60 میلیون نفر که از کرم ضدآفتاب استفاده کردهاند، نشان میدهد نیازی به خرید ضدآفتاب مخصوص کودکان نیست زیرا ترکیب کرمهای ضدآفتاب بزرگسالان و کودکان تقریبا مشابه است.
مهمترین نکته هنگام خرید محصول، توجه به SPF متناسب با رنگ پوست است. اگر اعضای خانواده، پوست مشابه دارند میتوانند از یک کرم استفاده کنند. این کار البته به مصرف زودتر کرم در بهترین زمان نیز کمک میکند.
5. محافظت از پوست فقط با ضدآفتاب
گرچه استفاده از کرم ضدآفتاب برای محافظت از پوست در برابر پرتوهای خورشید ضروری است اما به تنهایی کافی نخواهد بود. در روزهای گرم باید از حضور در محیط بیرون طی ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر اجتناب شود. همچنین کلاه لبهدار، عینک آفتابی و لباسهای پوشیده و نخی نیز توصیه میشود. این مراقبتها بهخصوص در مورد نوزادان و کودکان بسیار جدیتر است.
6. مقدار خیلی کم ضدآفتاب روی پوست
اگر مقدار کرم ضدآفتاب روی پوست خیلی کم باشد، مسلما تاثیر کافی در برابر محافظت در برابر پرتوهای خورشید را ندارد. حداقل به اندازه یک قاشق چایخوری ضدآفتاب باید برای صورت، گردن و سینه درنظر گرفته شود. این مقدار برای ساعد و بازوی هر دست کافی است اما در مورد پاها باید دو برابر باشد. در واقع، وجود لایه نازک کرم روی پوست نشاندهنده مقدار مناسب کرم است و باید روی هر قسمتی از پوست که پوشش ندارد، کرم استفاده گردد.
7. ضدآفتاب فقط هنگام شنا
آسیب پرتوهای خورشید فقط به کنار دریا یا استخر محدود نمیشود بلکه حتی بیرون رفتن برای خرید یا پیادهروی کوتاه نیز پوست را در معرض این آسیبها قرار میدهد. امروزه انواعی از ضدآفتاب وجود دارد که حاوی ترکیبات آرایشی و با چربی کمتر است که برای کاربردهای روزمره مناسب خواهد بود.
8. اکتفا به ضدآفتاب خانگی!
در شبکههای اجتماعی روش تهیه کرم ضدآفتاب خانگی دیده میشود اما باید دانست که نتایج مطالعه محققان دانشگاه فلوریدای شمالی که در سال 2019 منتشر شد، نشان میدهد چنین محصولاتی هرگز قابلیت محافظت از پوست در برابر پرتوهای خورشید را ندارند.