آمونیوم دی کرومات چیست؟

آمونیوم دی کرومات یک ترکیب عالی با فرمول شیمیایی NH4)2Cr2O7‎) است. این ماده با جرم مولی 252.07 g/mol و چگالی 2.115 g/cm3 در الکل و استون انحلال پذیر است. شکل ظاهری آمونیوم دی کرومات کریستال های نارنجی تا قرمز رنگ بوده و به دلیل وجود کروم با عدد اکسایش 6+، آن را به ماده ای بسیار سمی با خاصیت خورندگی و سرطان زا تبدیل کرده است. وجود یون های آمونیوم (NH₄⁺) و دی کرومات (Cr₂O₇^2-) باعث شده این ماده یک جامد یونی محسوب شود. یونی بودن آمونیم دی کرومات و وجود نیروی دو قطبی دو قطبی و جاذبه های یون – دو قطبی و پیوند هیدروژنی باعث شده که در آب انحلال پذیر باشد.

تجزیه آمونیوم دی کرومات

آمونیوم دی کرومات  طبق واکش زیر در اثر حرارت دادن به کروم(III) اکسید و نیتروژن گازی تجزیه می گردد.

(NH4)2Cr2O7(s) → Cr2O3(s) + N2(g) + 4H2O(g)

گاز نیتروژن تولید شده در این واکنش بسیار سمی و خطرناک است به همین دلیل هنگام استفاده از آمونیوم دی کرومات باید تمامی نکات ایمنی رعایت شود.

کاربرد آمونیوم دی کرومات

• مورد استفاده در آزمایشگاه ها به عنوان منبع نیتروژن خالص در لیتوگرافی
• مورد استفاده به عنوان ماده رنگی در رنگ آمیزی رنگ دانه ها
• مورد استفاده در صنعت چرم برای برنزه شدن
• مورد استفاده در آزمایش کوه آتشفشان علوم ششم
• مورد استفاده در فشفشه های آتش بازی
• مورد استفاده در رادیوگرافی

آزمایش کوه آتشفشان

آزمایش کوه آتشفشان یکی از جذاب ترین آزمایش های کتاب علوم پایه ششم است. جهت انجام این آزمایش نیاز به مقداری آمونیوم دی کرومات، بوته چینی، منبع حرارتی و از همه مهم تر وسایل ایمنی آزمایشگاهی مانند عینک آزمایشگاهی، دستکش و روپوش آزمایشگاهی داریم.

برای انجام آزمایش کافی است مقداری از پودر آمونیوم دی کرومات که نارنجی رنگ می باشد را در بوته چینی ریخته، سپس منبع حرارتی موجود را به آن نزدیک می کنیم. آمونیوم دی کرمات از بالا به سمت داخل شروع به تجزیه شدن می کند. در اثر تجزیه پودر سبز رنگ کروم(III) اکسید حاصل می شود. این پودر در آب محلول بوده که پس از حل شدن یک محلول زرد تا نارنجی رنگ بدست می آید.