عرق کردن زیاد نشانه چیست؟
عرق کردن ممکن است گاهی اوقات ناخوشایند باشد به خصوص اگر با بوی بد همراه باشد. اما باید بدانید نقش مهمی در کمک به بدن برای حفظ دمای مناسب خود دارد. با این حال، افراد خاصی بیش از دیگران عرق می‌کنند و عرق کردن زیاد می‌تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد. بدن شما همیشه عرق می‌کند، حتی اگر متوجه آن نشوید. وقتی عرق تبخیر می‌شود، بدن را خنک می‌کند و گرمای تولید شده توسط متابولیسم را از بین می‌برد. دانه‌های عرق قابل مشاهده فقط وقتی روی پوست ظاهر می‌شود که میزان تعریق بیش از میزان تبخیر باشد چیزی که بیشتر اوقات در هنگام گرم و مرطوب بودن هوا، در هنگام انجام حرکات ورزشی یا در هنگام داشتن استرس اتفاق می‌افتد.
عرق کردن زیاد در این شرایط امری غیرمعمول نیست و معمولا نشان دهنده یک مشکل سلامتی نیست. با این حال، برخی از افراد که تعریق بیش از حد را تجربه می کنند، از بیماری معروف به هایپرهیدروز رنج می‌برند که باعث تعریق بیش از حد لازم برای تنظیم دمای بدن می‌شود. هایپرهیدروز ممکن است به صورت کلی در همه جای بدن ظاهر شود و یا تنها بخش‌هایی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
علت عرق کردن زیاد چیست؟
همانگونه که در بالا اشاره کردیم عرق کردن یک امر طبیعی برای خنک کردن بدن است و اگر در هنگام ورزش، حضور در هوای گرم و یا داشتن استرس از یک امتحان و یا سوال و جواب، باشد نشان دهنده هیچ بیماری نیست. در ادامه قصد داریم به برخی از بیماری‌ها و شرایطی که ممکن است باعث تعریق زیاد بدن شود بپردازیم
در دوران بارداری
معمولا مشاهده می‌شود زنان باردار زیاد عرق می‌کنند. این اتفاق به این دلیل است که در دوران بارداری، زنان می‌توانند تغییرات هورمونی، افزایش جریان خون و سطح متابولیسم بالاتر را تجربه کنند، که در نتیجه کمی بیشتر از حد معمول عرق می‌کند. که این مساله کاملا طبیعی است، اگرچه احتمالا کمی غیرمنتظره است. بنابراین اگر در دوران بارداری به سر می‌برید نیازی به نگران شدن نیست و باید بدانید زیاد عرق کردن در این دوران یک امری طبیعی است. البته حتما این موضوع را با پزشک خود مطرح کنید و نظر او را نیز در دوران بارداری مطلع شوید.
مشکلات تیروئیدی
این یکی دیگر از علل احتمالی تعریق بیش از حد در افراد به خصوص در زنان باردار پرکاری تروئید است. پرکاری تیروئید -اصطلاح پزشکی برای تیروئید پرکار- به این معنی است که غده تیروئید، که نقش زیادی در اداره کردن میزان متابولیسم بدن شما دارد، بیش از حد کار می‌کند و باعث تولید بیش از حد هورمون های متابولیکی تیروکسین و تری یدوتیرونین می‌شود.
عرق کردن تنها نمود پر کاری تیروئید نخواهد بود. افراد مبتلا به پرکاری تیروئید اغلب با کاهش سریع وزن، لرزش، خستگی و ضربان قلب سریع دچار می‌شوند، زیرا بدن سعی می‌کند با “فشار” هورمونی کنار بیاید. همچنین ممکن است با بزرگ شدن تیروئید یا گواتر در گردن شما همراه باشد. اگر احساس می‌کنید که هر یک از این علائم را دارید همین امروز به پزشک مراجعه کنید.
در دوران یائسگی
یائسگی (دورانی که چرخه قاعدگی قطع می‌شود) یکی از دلایلی است که می‌تواند باعث تعریق زیاد شود. بدن نسبت به تغییر سطح هورمون ها واکنش نشان می‌دهد. گرگرفتگی ناشی از ورم یائسگی، به مراتب بیشتر از عرق کردن معمولی است. تغییر در استروژن تاثیر مستقیمی بر تنظیمات کنترل درجه حرارت بدن دارد و به همین دلیل ممکن است در برخی از افراد به خنک کردن بیشتر بدن و به طبع آن عرق کردن زیاد بدن همراه باشد. تحقیقات در خصوص تعریق زیاد در دوران یائسگی همچنان ادامه دارد.
بیماری دیابت
تعریق زیاد در بیماران دیابتی معمولا به ۳ روش اتفاق می‌افتد: یکی در پاسخ به پایین بودن قند خون، دیگری در رابطه با غذا و دیگری فقط در شب اتفاق می‌افتد. در حالتی که قند خون پایین باشد، سیستم عصبی با افزایش تعریق به فرد هشدار می‌دهد و از این طریق این سیگنال را ارسال می‌کند که باید قند را به حد متعادل رساند.
مورد دوم نادرتر است و معمولا تعریق در اطراف سر و گردن و بعد از خوردن برخی از غذا به وجود می‌آید. سومین مورد “عرق شبانه” وحشتناک یا هایپرهیدروزیس شبانه است. و کاملا مربوط به دیابت نیست. خدمات بهداشت ملی همچنین عرق شبانه می‌تواند به خاطر مشکلات هورمونی مرتبط باشد. اما اگر این اتفاق برای بیماران دیابتی اتفاق بیافتد حتما با پایین بودن سطح قند خون مرتبط است.
عرق کردن به خاطر دارو
اگر از داروهای خاصی استفاده می‌کنید، ممکن است ریشه رمز و راز تعریق شما باشد. یک کلاس دارویی وجود دارد که به عنوان سوراخ کننده شناخته می‌شود، به این معنی که در بعضی افراد تعریق بیش از حد ایجاد می کند (و شما ممکن است فقط یکی از آن افراد خوش شانس باشید)! انجمن بین المللی هایپیدرویدروس لیستی جامع از این داروها دارد. این لیست شامل برخی از داروهای ضد درد، فشار خون و داروهای قلبی عروقی، شیمی درمانی، درمان‌های هورمونی، هر آنچه سیستم غدد درون ریز را هدف قرار می‌دهد، برخی از آنتی بیوتیک‌ها و بسیاری دیگر. لیست را بررسی کنید تا ببینید آیا تعریق زیاد شما به خاطر این داروهاست یا خیر.
اضطراب و استرس
وقتی مضطرب می‌شوید، عرق می‌کنید؛ بدن هنگامی که با ترس و یا اضطراب مواجه می‌شود به صورت خودکار با تعریق، به آن پاسخ می‌دهد. کارشناسان مرکز اضطراب توضیح جامعی در مورد چرایی این موارد دارند: هورمون‌های استرس با تغییر نحوه عملکرد بدن در صورت درک خطر، بدن را برای اقدامات فوری آماده می‌کنند.
بخشی از این تغییر شامل افزایش تعریق است بنابراین می‌توان آب بدن را از طریق پوست و نه از طریق کلیه به بیرون فرستاد. بخش دیگری از اقدامات واکنش استرس باعث افزایش تنفس و ضربان قلب برای انتقال خون به قسمت‌هایی می‌شود که برای اقدامات اضطراری ضروری‌تر هستند. این افزایش تنفس و ضربان قلب باعث افزایش دمای بدن می‌شود و به طبع بیشتر عرق خواهید کرد.
هیپرهیدروز کانونی اولیه
در بیماران مبتلا به اختلال هیپرهیدروز، بدن بدون هیچ دلیلی، بیش از حد معمول عرق می‌کند. دلیل اصلی این اختلال بستگی به نوع تعریق بدن یا نوع اختلال هیپرهیدروز دارد. اختلال هیپرهیدروز کانونی اولیه: در این نوع اختلال تعریق عمدتا بر روی پا، دست، صورت، سر و زیر بغل رخ می‌دهد. تعریق در هیپرهیدروز کانونی اولیه به صورت کاملا متقارن است! به طوری که هر دو دست، هر دو پا به صورت همزمان شروع به زیاد عرق کردن می‌کنند.
اختلال هیپرهیدروز کانونی اولیه معمولا در دوران کودکی شروع می‌شود. حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد افراد مبتلا به این نوع هیپرهیدروز، سابقه خانوادگی تعریق بیش از حد دارند. خوشبختانه، روش‌های درمانی برای این بیماری وجود دارد، از جمله استفاده از پالس های الکتریکی بسیار کم، داروها یا حتی نوروتوکسین‌های تزریقی برای فلج غدد عرق.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
اگر زیاد عرق می‌کنید، یک پزشک می‌تواند یک جواب دقیق و البته درست را به شما ارایه کند، اما اگر یکی از شرایط ذیل را دارید، بهتر است قبل از هر درمانی به پزشک مراجعه کنید.
- پر کاری غده تیروئید
- یائسگی
- بیماری‌های کلیوی و کبدی
- شروع به عرق کردن در شب
- شروع به زیاد عرق کردن بدون هیچ دلیل منطقی
- اگر عرق سرد می‌کنید