در حالی که افرادی با مشکلات سلامتی مادرزادی به مانند مشکلات قلبی به دنیا میآیند دیگر افراد میتوانند با استفاده از رقیق کنندههای طبیعی از افزایش غلظت خون خود در طول عمر جلوگیری کنند. اما اگر شما به هر علتی بر اساس آزمایش خون و نظر پزشک معالج دچار افزایش غلظت خون شدید، میبایست از داروهای تجویز شده استفاده کنید و برای بهره گرفتن از رقیق کننده طبیعی باید از پزشک خود مشورت بگیرید چرا که برخی از مواد غذایی با داروهای رقیق کننده خون ناسازگاری دارند.
زردچوبه رقیق کننده خون طبیعی
استفاده از زردچوبه قدمت طولانی دارد و این ادویه طلایی از سالهای گذشته به عنوان طعم دهنده غذایی و همچنین دارو استفاده میشود. از جمله مواد مغذی موجود در زردچوبه، کورکومین است. کورکومین یک ضدالتهاب، ضد انعقاد و همچنین رقیق کننده خون است. بر روی موشهای آزمایشگاهی اثبات شده است که کورکومین همانند یک مسکن عمل مینماید.
زردچوبه علاوه بر خاصیت رقیق کننده خون، یکی از مؤثرترین مواد برای جلوگیری از سرطانی شدن سلولهای بدن است. این گیاه ترشح انسولین را تنظیم و علائم بیماریهایی به مانند آلزایمر را کاهش میدهد.
در مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۲ مشخص شد که مصرف ادویه زردچوبه به عنوان یک ادویه همیشگی در سبد غذایی باعث میشود تا افراد درصد کمتری به مشکلات انعقادی خون دچار شوند و زندگی سالمتری داشته باشند.
برای مصرف زردچوبه کافی است که آن را به سوپ، سرخ کردنیها و دیگر غذاها اضافه کنید یا آن را با آب گرم مخلوط کنید و به عنوان یک دمنوش مصرف نمایید.
زنجبیل رقیق کننده خون طبیعی
در لیست مواد غذایی پرفایده و مفید برای بدن همیشه نامی از زنجبیل وجود دارد. این بار در بحث رقیق کننده خون نیز به سراغ زنجبیل میرویم. این ادویه دارای خاصیت ضدالتهابی است که از بروز لختههای خونی در بدن جلوگیری میکند و به عبارت بهتر غلظت خون را تنظیم مینماید. زنجبیل این خاصیت را مدیون ترکیب اسیدی به نام اسید سالیسیلات دارد. آسپرین یکی از داروهای رقیق کننده خون دارای این ترکیب به شکل شیمیایی است.
برای اینکه بتوانید از خاصیت زنجبیل به عنوان رقیق کننده خون استفاده کنید، میبایست آن را به صورت منظم در برنامه غذایی خود قرار دهید. خوردن زنجبیل در برخی موارد موجب بروز آلرژی میشود لذا قبل از مصرف بیش از اندازه از عوارض آن اطمینان حاصل کنید.
اگر غلظت خون شما بالا است، به امید رقیق کننده طبیعی خون همانند زنجبیل نباشید چرا که این ماده مقدار اندکی اسید سالیسیلات در خود دارد و مصرف مقدار زیادی از زنجبیل میتواند مؤثر باشد. بر اساس ده مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۵، زنجبیل با مصرف روزانه کم تأثیر ان چنانی روی رقیق شدن خون ندارد و میبایست مطالعات بیشتری در این خصوص انجام داد.
فلفل رقیق کننده طبیعی خون
اگر عاشق غذاهایی با طعم تند هستید باید به شما بگوییم خوردن فلفل از جمله فلفلهای آنوم و کاین که بیشتر به فلفل سبز و قرمز در ایران شناخته میشوند، به کاهش غلظت خون کمک میکنند. این دسته از فلفلها نیز دارای ترکیب رقیق کننده خون طبیعی با عنوان سالیسیلات است.
فلفل قرمز یا کاین به مقدار کمی در غذا میتواند طعم آن را تغییر دهد بنابراین خوردن مقدار زیادی فلفل کاین برای دیدن اثر ملموس غلظت خون لازم است که کار عاقلانهای نیست. بنابراین همانند زنجبیل میتوانید مصرف فلفل کاین را با خوردن داروهای رقیق کننده خون همراه کنید و از مزایای آن استفاده نمایید.
کپسولهای مخصوص فلفل کاین در بازار وجود دارد که میتوانید از آنها استفاده نمایید. از دیگر خواص فلفل کاین میتوان به کاهش فشار خون، افزایش گردش خون و همچنین کاهش احساس درد اشاره کرد.
ویتامین E رقیق کننده خون طبیعی
مواد مغذی همانند ویتامین E هم میتوانند از لخته شدن خون جلوگیری و به عنوان یک رقیق کننده خون طبیعی عمل کنند. البته میزان اثر ویتامین E به میزان مصرف افراد و همچنین خصوصیتهای دیگر شخص بستگی دارد. اداره سلامت ملی امریکا اعلام کرده است که مکملهای غذایی همانند ویتامین E در افرادی که مصرف مواد مخدر و دخانیات دارند به میزان عادی هیچ اثری ندارد و باید میزان مصرف ویتامین E در این افراد بیش از دیگران باشد.
کاملاً مشخص و واضح نیست که چگونه ویتامین E از لخته شدن خون جلوگیری میکند. میزان مؤثر ویتامین E که افراد باید در طول روز مصرف کنند تا اثرات آن را به عنوان یک رقیق کننده خون شاهد باشند، چیزی در حدود ۴۰۰ واحد است. باید در نظر داشت که مصرف بیش از حد ویتامین E به عنوان رقیق کننده خون به طور طولانی مدت ممکن است اثرات جانبی و منفی داشته باشد.
خوشبختانه ویتامین E در بیشتر غذاهایی که میخوریم وجود دارد. از جمله این مواد غذایی میتوان به:
- بادام
- روغن گلرنگ
- روغن آفتابگردان
- تخمه آفتابگردان
- روغن جوانه گندم
- غلات کامل
اشاره کرد. شاید سؤال پیش آمده باشد که چرا همه این مواد روغنی هستند؟ زیرا ویتامین E محلول در چربی است و فقط در این منابع غذایی وجود دارد.
سیر رقیق کننده خون
سیر از دیرباز در سفرههای ایرانی استفاده میشده است و علاوه بر طعم بی نظیری که به غذا میدهد، خاصیت درمانی به مانند خواص انتی بیوتیکی و همچنین میکروبی دارد که میتواند در مبارزه با بیماریهای مختلف سیستم ایمنی بدن را یاری کند.
جالب است بدانید که خواص درمانی سیر به این چند مورد خلاصه نمیشود و سیر خاصیت دیگری به نام انتی ترومبوتیک یا همان انعقادی در خود دارد. این عامل به عنوان یک ضد لخته در خون عمل کرده و مشکلات ناشی از غلیظ شدن خون را به میزان زیادی کاهش میدهد.
مطالعات دیگر در مورد سیر نشان میدهد که این ماده غذایی میتواند به شکلهای دیگری هم به عنوان یک رقیق کننده خون عمل کند گرچه این خاصیت ممکن است کوتاه مدت و جزئی باشد.
آکادمی پزشکان خانواده امریکا در مورد مصرف بیش از حد سیر در روزهای قبل از عمل جراحی به افراد توصیه کرده است که نباید چند روز قبل از عمل سیر میل کنند تا خون آنها بیش از حد رقیق نشده باشد چرا که در جریان جراحی این عامل ممکن است خطرناک باشد.
دارچین رقیق کننده طبیعی
دارچین یکی دیگر از ادویههای خوراکی است که میتواند به عنوان رقیق کننده خون عمل کند. این ماده غذایی دارای کومارین است. کومارین همان پیش ماده اصلی داروی وارفارین که برای کاهش فشار خون استفاده میشود، است. شما با خوردن دارچین مقدار اندکی کومارین دریافت میکنید که در طولانی مدت میتواند در کنار مصرف داروهای شیمیایی اثر مثبتی داشته باشد.
دارچینهای گوناگون دارای مقادیر مختلفی کومارین هستند به طوری که دارچین سیلان کومارین کمتری از دارچین کاسیاس دارد. البته نباید دارچین را بیش از حد مصرف کرد چرا که ازدیاد آن در طولانی مدت میتواند باعث آسیب به کبد شود.
برای شروع مصرف دارچین بهتر است که از مقدار اندک شروع کنید و رفته رفته بر میزان مصرف خود بیفزایید تا بتوانید عوارض جانبی را شناسایی کنید.
ژینکو یا کهندار رقیق کننده خون کهنسال
مربیان طب سنتی چینی از برگهای گیاه کهنسالی به عنوان درمان استفاده میکنند که نام آن در کشور ما تقریباً غریبه است. برگها از درخت ژینکو به دست میآید. نام دیگر درخت ژینکو، کهندار است که یک فسیل زنده هم به حساب میآید. مردم اروپایی و آمریکایی از این گیاه به عنوان تقویت کننده حافظه، درمان کننده اختلالات خون و افزایش انرژی و حالت روحی استفاده میکنند.
مطالعات علمی در مورد ژینکو و ترکیبات به دست آمده از آن نشان میدهند که برگهای به دست آمده از این درخت دارای خاصیت ضد انعقاد خونی است و در مصارف زیاد میتواند کاملاً مؤثر باشد. از طرف دیگر این درخت ترکیبات مشابه با داروی استرپتوکیناز دارد. این دارو به عنوان یکی از درمانهای ضد انعقاد خون و رقیق کننده آن تجویز میشود.
با این وجود همه مطالعات انجام شده بر روی این درخت به صورت آزمایشگاهی و نمونههای حیوانی است. بنابراین برای اینکه تصمیمگیری عجولانهای در مورد ژینکو نداشته باشیم بهتر است اگر برگهای این گیاه را یافتید، به مقدار اندک از آن مصرف نمایید.
عصاره حبه انگور رقیق کننده ارگانیک
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد مصرف عصاره حبه انگور ممکن است به عنوان یک رقیق کننده خون عمل کند و فواید بالقوهای برای قلب و عروق داشته باشد. علاوه بر رقیق کردن خون، حبه انگور دارای مقدار زیادی انتی اکسیدان است که میتواند خواص درمانی دیگری به مانند ضد سرطان و همچنین کاهش دهنده خون داشته باشد.
مرکز ملی سلامت امریکا، استفاده از عصاره دانه انگور را به عنوان یک مکمل دارویی برای کسانی که دچار افزایش غلظت خون شدند، توصیه میکند. شما نیز میتوانید از روغن حبه انگور به عنوان یکی از افزودنیهای مهم به سالاد و دیگر غذاهای خودتان استفاده کنید. خوشبختانه میتوانید روغن حبه انگور را به سهولت پیدا کنید و مصرف نمایید.
البته باید گفت، مصرف روغن حبه انگور را به آهستگی شروع کنید و پس از مدتی مصرف آن را افزایش دهید تا از عوارض جانبی ناخواسته آن، در امان باشید.
آنژلیک چینی رقیق کننده طبیعی
آنژلیک چینی، به عنوان جنیسنگ مؤنث شناخته میشود و یکی دیگر از گیاهان درمانی است که چینیها از آن به عنوان درمان افزایش غلظت خون استفاده میکنند، هر چند در ایران این گیاه به ندرت دیده میشود اما بدانید که آنژلیک گونهای از کرفس سانان است.
مطالعات بر روی حیوانات نشان داده است که مصرف طولانی مدت آنژلیک به مقدار قابل توجهی لخته شدن خون را کاهش میدهد و به رقیق شدن آن کمک میکند. شاید خاصیت ضد انعقادی آنژلیک به خاطر وجود کومارین باشد. کومارین همان مادهای است که در مورد دارچین به آن اشاره کردیم. اگر کومارین را نمیشناسید، همین قدر بدانید که کومارین در داروهای ضد انعقادی خون استفاده میشود.
آنژلیک چینی را میتوان به صورت سوپ و همچنین دم کرده به شکل چای مصرف کرد. پس اگر روزی در عطاری با گیاهی همانند آنژلیک مواجه شدید از آن به عنوان رقیق کننده خون استفاده کنید.
گل مینا رقیق کننده خون
گل مینا از رسته کاسنیان است و به عنوان گیاهدرمانی استفاده میشود و از قدیمالایام به عنوان دارو استفاده میشد. افراد مبتلا به میگرن، اختلالات گوارشی، تب و در نهایت غلیظ شدن خون میتوانند از دم کرده مینا استفاده کنند. گل مینا دارای ترکیباتی است که از لخته شدن خون در رگها جلوگیری میکند. شما میتوانید گل مینا و عصاره آن را در قالب دارو و همچنین کپسول مصرف کنید.
روغن ماهی یک رقیق کننده خون است
روغن ماهی، سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ است که نه تنها به تقویت عملکرد مغز کمک میکند بلکه مشکلات جدی سلامت مانند سکته مغزی را نیز کاهش میدهد. اسیدهای چرب امگا ۳ همچنین با جلوگیری از ایجاد مواد تشکیل دهنده پلاکتی، باعث رقیق شدن خون میشود. اگر طرفدار طعم ماهی نیستید، مکملهای امگا ۳ را برای رقیق شدن خون روزانه مصرف کنید.
آووکادو یک رقیق کننده خون است
از دو طریق مانع ایجاد لخته خون می شود. اول این که سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است و از تشکیل پلاکتها جلوگیری میکند و دوم این که حاوی اسید سالیسیلات است و با کاهش تشکیل لخته، از بروز سکته مغزی نیز پیشگیری مینماید.
روغن زیتون یک رقیق کننده خون است
یک مطالعه که نتایج آن در مجله تغذیه بالینی آمریکا منتشر شده، حاکی از آن است که فنولها در روغن زیتون برای جلوگیری از لخته خون موثر است. علاوه بر این، این روغن علاوه بر اثر حفاظتی بر روی سرخرگ های بدن، چسبندگی پلاکتهای خون را به تاخیر می اندازد و مقدار ترومبوکسان را که از عوامل افزایش دهنده چسبندگی پلاکت هاست، کاهش میدهد. نمونه بارز این اثر مفید رژیم غذایی مدیترانه ای است که غنی از زیتون، ماهی، سیر یا حبوبات و سبزی است و به همین علت است که آمار مبتلایان به بیماریهای قلبی عروقی در کشورهای حاشیه دریای مدیترانه به کمترین مقدار رسیده است.
جمعبندی
بسیاری از مواد غذایی و مغذی وجود دارند که به عنوان رقیق کننده خون و مقابله کننده با لخته شدن خون عمل میکنند. اما داروهای شیمیایی و تجویزهای پزشک هستند که میتوانند مشکلات حاد و شدید غلیظ شدن خون در بیماران مختلف را درمان کنند. مصرف مواد غذایی رقیق کننده خون طبیعی تنها میتواند به عنوان یک عامل پیشگیری و تسریع کننده روند درمان پزشک باشد و نباید به عنوان درمان اصلی قرار گیرد.
دولت و سازمانهای دارویی بر روی مواد غذایی و همچنین ترکیبات گیاهی نظارت نمیکنند و باید شما در خرید و استفاده کرده از گیاهان دارویی دقت کنید و تحقیقات لازم را در مورد آنها قبل از خرید انجام دهید. در صورتی که از خرید خود مطمئن نیستید بهتر است مقدار اندکی از آن را مصرف و اطمینان حاصل کنید.
افراد دارای مشکلات خونی نباید خودسرانه داروهای گیاهی رقیق کننده خون مصرف کنند و باید با پزشک خود در این مورد مطلع کنند. بسیار طبیعی است استفاده بیش از حد مواد رقیق کننده خون موجب کاهش توانایی بدن در کنترل خونریزیهای گوناگون مخصوصاً اگر جراحی در پیش داشته باشید، شود.