چگونه دهانشویه خانگی بسازیم؟
بوی دهان معمولا یکی از اولین مواردی است که در ملاقات افراد جلب توجه می‌کند. بوی دهان نقش کلیدی در میزان و نحوه ارتباط افراد با یکدیگر دارد. اگر دقت کرده باشید، در گفت و گوی نزدیک، پیش از محتوای درون گفت و گو و ظاهر، بوی دهان و بدن، توجه جلب می‌کند. بنابراین اگر می‌خواهید ارتباط موثری را با افراد برقرار کنید، باید دهان خود را خوشبو نگه دارید. بوی بد دهان ممکن است به خاطر چند عامل اتفاق بیفتد.
علل بوی بد دهان
همانطور که می‌دانید یکی از علل بوی بد دهان به خاطر ناشتایی است؛ پس اگر ملاقات مهمی در پیش دارید، حتما چیزی قبل از آن میل کنید تا این مورد برطرف شود. این حالت ممکن است در جلسات اول صبح و قرار ملاقات‌های اول صبح بیشتر اتفاق بیفتد. علت بعدی ممکن است به خاطر پوسیدگی دندان‌ها باشد. همچنین در صورتی که مواد غذایی در لا به لای دندان‌ها باقی بمانند، احتمالا علت بوی بد دهان خواهند بود؛ بنابراین باید دندان‌ها را به خوبی تمیز کنیم و بهداشت دهان و دندان را رعایت کنیم.
رفع بوی بد دهان
برای اینکه بوی دهان مطبوع باشد، اول از هر کاری، باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کرد. بهداشت دهان و دندان در حالت ایده‌ال شامل نخ دندان کشیدن بعد از هر وعده غذایی و به دنبالِ آن، استفاده از مسواک مناسب و خمیر دندان مناسب است. همچنین استفاده از دهانشویه استاندارد پس از هر بار نخ دندان و مسواک توصیه می‌شود. برای افراد مختلف، دهانشویه‌های مختلف وجود دارد، به طور مثال استفاده از دهانشوبه‌های حاوی کلر هگزیدین برای افرادی که ارتودنسی دارند، توصیه نمی‌شود، زیرا باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. درمورد دهانشویه‌ها بهتر است با دندانپزشک خود مشورت بکنید. اما برخی مواقع به دنبال یک دهانشویه با هدف دندان‌پزشکی پیشگیرانه (preventive dentistry) و همچنین رفع بوی بد دهان هستید، می‌توانید خودتان یک دهانشویه برای خودتان با ترکیبات مختلف تهیه کنید. در ادامه یک دهانشویه خانگی را با تحقق همین هدف پیشنهاد می‌کنیم.
دهانشویه برای رفع بوی بد دهان
برای تهیه این دهانشویه در منزل، نیاز به یک ترازو با دقت خوب دارید تا مقادیر مواد تشکیل دهنده را به درستی اضافه کنید. برای تهیه دهانشویه خانگی پیشنهادی، از مواد زیست‌سازگار استفاده می‌شود که خطرات خاصی ندارند. اما دقت کنید که مواد هرقدر هم که زیست‌سازگار باشند، ممکن است در غلظت‌های بالا مسمومیت ایجاد کنند. به طور مثال، زعفران یک ماده غذایی بسیار خوب است و خواص فوق العاده ای دارد، اما اگر در مقدار زیادی مصرف شود، سمیت دارد. بنابراین به این نکته دقت کنید.
مواد مورد نیاز برای تهیه دهانشویه خانگی خوشبوکننده دهان
برای تهیه اینن دهانشویه، مواد شیمیایی از جمله ایزوسوربید، زایلیتول، سوربیتول، هیدروکسی پروپیل سیکلودکسترین، سدیم بنزوات، پتاسیم سوربات، طعم دهنده یا اسانس نعناع (یا هر اسانس دیگر که مد نظر خودتان بود، مثلا اسانس شکلات)، گلوکونولاکتون و در صورت دلخواه ماده رنگی CI 42090 لازم است.
طرز تهیه دهانشویه خانگی
تهیه این دهانشویه خانگی در 4 فاز انجام می‌شود. به این صورت که 4 محلول مختلف تهیه می‌شود و در انتها با یکدیگر مخلوط می‌شوند. علت این تهیه 4 محلول مختلف این است که مواد به طور همگن در آب حل شوند.
فاز اول: در دمای اتاق، 10 گرم از ماده زایلیتول و 10 گرم از ماده سوربیتول خوراکی را در 70 گرم آب بریزید و آن را با سرعت متوسط به هم بزنید. سپس 1 گرم هیدروکسی پروپیل سیکلودکسترین، 5 گرم از ایزوسوربید و 1 گرم اسانس نعناع مورد نظر خود را به محلول تهیه شده اضافه کنید و مجددا با سرعت متوسط هم بزنید تا مواد در محلول همگن شوند.
فاز دوم: بعد از همگن شدن محلول فاز A، به آن 0.5 گرم از سدیم بنزوات و 0.5 گرم از پتانسیم سوربات اضافه کنید و مجدد هم بزنید تا در محلول همگن شود.
فاز سوم: در صورت تمایل به اینکه دهانشوبه رنگی باشد، به آن رنگ CI 42090 اضافه کنید و هم بزنید. البته دقت کنید که خیلی رنگ اضافه نکنید، چون همانطور که گفته شد، مواد زیست سازگار هم در غلظت بالا ممکن است موجب سمیت شوند.
فاز چهارم: ابتدا محلول 10% گلوکونولاکتون را با اضافه کردن 1 گرم گلوکونولاکتون در 10 گرم آب تهیه کنید، سپس با آن، pH محلول دهانشویه را به حدود 5.8 برسانید. برای اینکه بتوانید در خانه از درستی pH محلول مطمئن شوید، می‌توانید از کاغذهای pH meter استفاده کنید یا از روش‌های تقریبی و خانگی سنجش pH به کمک شناساگرهای خانگی pH استفاده کنید.
خلاصه‌ای از پروتکل را به صورت مختصر در جدول 1 می‌توان دید.
جدول 1 – پروتکل تهیه دهانشویه خوشبوکننده دهان
| مواد تشکیل‌دهنده | درصد وزنی/وزنی (W/W%) | |
| فاز اول | آب | تا رسیدن به 100%، اضافه می‌کنیم. |
| ایزوسوربید | 5% | |
| زایلیتول | 10% | |
| سوربیتول | 10% | |
| هیدروکسی پروپیل دکسترین | 1% | |
| اسانس نعنا یا هر طعم دلخواه | 1% | |
| فاز دوم | سدیم بنزوات | 0.5% |
| پتاسیم سوربات | 0.5% | |
| فاز سوم | ماده رنگ‌دهنده (CI 42090) | به مقدار کافی (زیاد اضافه نشود) |
| فاز چهارم | گلوکونولاکتون | تا رسیدن به pH = 5.8 اضافه می‌کنیم. |
روش نگهداری محلول دهانشویه خوشبوکننده دهان
بعد از تهیه دهانشوبه، می‌توانید آن را تا 3 ماه در دمای اتاق (25 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. اگر در تابستان باشد، بهتر است آن را در یخچال نگهداری کنید (طبقه‌هایی که نسبتاً گرم‌تر هستند).