چگونه قوز کمر رو از بین ببریم
چگونه قوز کمر رو از بین ببریم
قوز کمر چیست؟
ساختار ستون فقرات به‌گونه‌ای است که در قسمت فوقانی پشت(ناحیه قفسه سینه و ستون فقرات) دارای انحنای جزئی بوده و در قسمت گردن، قسمت فوقانی کمر و پایین کمر می تواند خمیده شود. این انحنای جزئی باعث تحمل وزن سر شده و در هنگام بروز شوک با جذب آن از آسیب های جدی به دیگر اندام ها جلوگیری می کند.
گاهی در برخی از افراد به دلایل مختلف این انحنا بیش از حالت طبیعی است که به آن کیفوز می گویند. کیفوز(Kyphosis) که با نام عامیانه قوز پشت (hunchback) یا گوژ پشتی شناخته می شود، نوعی انحنا در قسمت فوقانی ستون فقرات است. میزان انحنا در افراد مبتلا به قوز کمر(کیفوز) به حدی است که، قسمت فوقانی کمر به طور محسوسی گرد و برآمده بوده و شانه ها به سمت جلوی بدن خم می شود.
انواع قوز
به طور کلی 3 نوع قوز شناخته شده است:
- قوز مادرزادی: این نوع قوز به دلیل اختلالات ژنتیکی در هفته 6 یا 7 نخست جنینی رخ می دهد.در این نوع نقص ستون فقرات با زاویه تیزی رو به جلو رشد می‌کند. با افزایش سن وضعیت جسمانی این کودکان نیز وخیم شده و علاوه برقوز مادرزادی، غالبا با ناراحتی های قلبی و کلیوی همراه هستند. به همین دلیل برای جلوگیری از بدتر شدن منحنی در دوران جوانی این کودکان نیاز به عمل جراحی دارند.
- قوز شوئرمن: این نوع قوز اولین بار توسط رادیولوژیستی که اولین بیمار را شناسایی کرد، نام گذاری شد. انحنا در این نوع قوز به دلیل تغییر شکل مهره از شکل معمول چهارگوش به شکل مثلثی است. قوز شوئرمن اغلب در نوجوانان به یژه پسران با وزن کم دیده می شود. برای درمان قوز شوئرمن در مراحل اولیه از داروهای ضدالتهاب و مکسن های ضعیف همراه با تمرین های فیزیوتراپی استفاده می شود. همچنین برای کودکان در سن رشد که تحدب هایی با حداقل اندازه 45 درجه دارند، از بریس می توان استفاده کرد.
- قوز وضعیتی: شایع ترین نوع در بین افراد به ویژه دختران نوجوان قوز وضعیتی(قوز کمر) است. این نوع قوز ناشی از ضعیف شدن عضلات و رباط های پشت بدن است که به طور معمول در دوران نوجوانی تشخیص داده می شود. قوز وضعیتی برخلاف دو نوع دیگر حالت انعطاف پذیری داشته و احتمال بروز مشکلات ریوی، قلبی و عصبی پایین است.
دلایل ایجاد قوز کمر و پشت
- ضعف عضلانی در ناحیه فوقانی کمر
- افزایش سن
- وضعت قرارگیری بدن(حمل اجسام سنگین و یا پوزیشن نا مناسب هنگام نشستن)
- آسیب دیدگی ستون فقرات
- دیستروفی عضلانی
- فلج اطفال
- اسکولیوز (انحنای در ستون فقرات)
- عفونت در ستون فقرات و بیماری های مربوز به بافت همبند
- بیماری شوئرمن(در کودکان رخ داده و دلیل مشخصی ندارد)
علائم قوز کمر
- داشتن شانه های گرد یا قوز در قسمت فوقانی کمر
- درد یا سفتی در قسمت تیغه های پشت و شانه
- خم شدن سر به سمت جلو به نحوی که نسبت به دیگر اندام ها جلوتر باشد
- تنگی در عضلات همسترینگ(پشت ران) یا کمر
- خستگی مفرط
- بی حسی یا حس حالت سوزن سوزن شدن در پاها
- کاهش اشتها به دلیل فشردگی در قسمت شکمی
- تنگی نفس و مشکلات تنفسی به دلیل فشار ستون فقرات به مجاری تنفسی
- اختلال در عملکرد مثانه(بی اختیاری مثانه و روده)
- مشکلات تعادل
- عدم اعتماد بنفس و افزایش افسردگی به دلیل شکل ظاهری فرد به ویژه در نسل جوان
تشخیص کیفوز یا قوز کمر و پشت
یکی از راه های تشخیص به موقع قوز کمر، غربالگری در زمان مدرسه است. در این غربالگری فرد متخصص با انجام آزمایشات ساده قوز کمر را تشخیص دهد. یکی از این آزمایشات به این صورت است که فرد متخصص از شما می خواهد دست های خود را به حالت آزاد گذاشته، پاها در کنار هم قرار گرفته و بدون آن که زانوها خم شود نیم تنه بالایی خود را به سمت جلو خم کنید. در صورتی که مشکلاتی در ستون فقرات (منحنی ستون فقرات و اسکولیوز) وجود داشته باشد، با انجام این حرکت به راحتی می توان تشخیص داد.
گاهی پزشک برای تشخیص بهتر از آزمایشاتی مثل عکس برداری با اشعه ایکس(جهت تشخیص انحنای بیش از50 درجه)، ام آر آی، اسکن رادیو ایزوتوپ یا رادیونوکلئید نیز استفاده می کند.
درمان قوز کمر و پشت
تشخیص به موقع قوز کمر(کیفوز) در درمان آن بسیار است. اما به طور کلی پزشک معالج با در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند سن بیمار،سابقه پزشکی، میزان گوژپشتی، برآورد دوره درمان و در نهایت میزان صبر و تحمل فرد یکی از راه های درمانی را انتخاب می کند.
- دارو: در صورت وجود عفونت، پوکی استخوان،کاهش وزن، التهاب مفاصل و یا درد، پزشک متخصص از داروهایی مانند آنتی بیوتیک، مکمل های غذایی، کلسیم و ویتامین دی در طول درمان تجویز می کند.
- جراحی: این نوع از روش درمان اغلب برای بیماری توصیه می شود که درچار نقص مادرزادی بوده و یا با گذشت زمان علارغم درمان های دیگر افزایش یافته و همراه با دردهای طاقت فرسا می باشد. میزان روند افزایش بیماری در این افراد به حدی است که میزان انحنای اندازه گیری شده توسط اشعه ایکس بیش از 80 یا 90 درجه بوده و یا اعصاب این ناحیه دچار فشردگی شده اند.
- ورزش و فیزیوتراپی: انجام حرکات ورزشی مانند کرانچ، پرس سینه، فلای سینه، پل باسن، سوپرمن و بسیاری از حرکات ورزشی دیگر باعث کشش و تقویت عضلات این ناحیه می شود. انجام فیزیوتراپی در کنار ورزش نیز به طور قابل توجهی به کاهش و علائم قوز کمر و پشت کمک می کند.
- قوزبند:استفاده از قوزبند یا بریس ها اغلب برای بیمارانی توصیه می شود که در میزان انحنای آن ها بین 60 تا 80 درجه بوده و هنوز امکان رشد اسکلتی وجود دارد. استفاده از قوزبند علاوه بر در قوز کمر می تواند به درمان التهاب، کاهش گرفتی و درد عضلات، کمک به حفظ سلامت ستون فقرات،اصلاح عملکرد روند تنفسی، درمان دیسک های بین مهره ای و کاهش روند دژنراسیون ناحیه میانی کمر کمک کند. امروزه انواع مختلفی از قوزبند برای جلوگیری و یا درمان قوز کمر و پشت تولید می شود.