چهارشنبه سوری با آتش بازی کم خطر
چهارشنبه سوری کم خطر با تمادکالا
چهارشنبه سوری، از قدیمی ترین رسوم ایران باستان است. این جشن از غروب آخرین سه شنبه سال تا پس از نیمه شب آخرین چهارشنبه سال است و از اصلی ترین مشخصات این رسم، برپا کردن آتش و پریدن از روی آن است. این رسم در ایران باستان، به عنوان نزدیک شد به عید باستان نوروز برپا می‌شد. امروزه نیز همچنان این رسم پابرجا است ولی متاسفانه به سمت خطرناکی سوق داده شده است.
در این جشن برخی از جوانان به سمت وسایل خطرناکی می‌روند که با اینکار نه تنها جان خود را در خطر می‌اندازند بلکه باعث آزار و اذیت و به خطر انداختن جان دیگران می‌شوند. در چند دهه اخیر، بسیاری از مردم جان خود را به خاطر رسوم غلط و خطرناک از دست داده اند.
رسومات قدیمی چهارشنبه سوری
چهارشنبه سوری بدر قدیم به معنای یک جشن بوده است به طوری که ” سوری ” از ” سور ” می‌آید که به معنای جشن است. در رسومات قدیمی و اصلی چهارشنبه سوری، برپا کردن آتش از اصلی ترین کار ها است و آن ها از روی آتش میپرند. در در هنگام پریدن جملاتی می‌گویند که آن جملات برگرفته از آیین زرتشت است و عبارتند از ” زردی من از تو، سرخی تو از من ” و یا ” غم برو شادی بیا ، محنت برو روزی بیا ” و یا ” ای شب چهارشنبه ، ای کلیه جاردنده ، بده مراد بنده ” .
مردم معتقدند که خاکستر آتش نحس و بد است زیرا بیماری ها ( زردی های خود ) را به آتش داده اند و معتقدند که در آخر مراسم، آتش را نباید خاموش کرد و خودش باید خاموش شود. رسومات دیگری مانند قاشق زنی نیز وجود دارد که بدون برپا کردن آتش و با یک قاشق و قابلمه قابل اجرا است. به این صورت است که چادری بر سر خود می‌کشند و با قاشق به پشته قابلمه ضربه می‌زنند و صدای بلندی ایجاد می‌کنند و به این شکل اهالی را خبر دار می‌کنند و اهالی محل برای آنان تنقلاتی مانند شکلات، میوه و … می‌آورند.
مواد کم خطر برای آتش بازی
علاوه بر آتش که در بالا ذکر شد، وسایل و روش های کم خطری برای برپا کردن آتش بازی وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره میکنیم. 4 مورد از وسایل کم خطر چهارشنبه سوری که در همه جا موجود است عبارتند از : 1.فشفشه 2.آبشار 3.بالن آرزو 4.منور است.
ولی به هر حال استفاده از این وسایل برای کودکان خطرناک است و باید به کمک پدر و مادر خودشان از دیدن این وسایل لذت ببرند. یکی دیگر از وسایل جالب و کم خطر چهارشنبه سوری، آتش زدن سیم ظرفشویی است. سیم ظرف شویی به دلیل اکسیداسیون سریع آهن و کربن سریع آتش می‌گیرد. سیم ظرف شویی به دلیل زیاد بودن سطح به حجم آن سریع واکنش می‌دهد و آتش می‌گیرد. در این واکنش آهن با اکسیژن واکنش داده و به Fe2O3 و Fe3O4 تبدیل می‌شود و جرقه های نورانی زیادی تولید می‌کند که به اطراف پراکنده می‌شوند. باید حواستان باشد که این روش را در فضای بسته و یا با تراکم جمعیت بالا انجام ندهید.
به آتش رنگ دلخواه بدهید
برخی از مواد شیمیایی با جذب گرما، رنگ های زیبا و متنوعی از خود گسیل می‌کنند که این تفاوت رنگ ها به دلیل متفاوت بودن ریز ساختار آن ها و متفاوت بودن تراز های الکترونی آن ها در اتم هایشان است. الکترون ها با جذب انرژی با لایه های بالاتر گذار می‌کنند و بعد از برگشت به لایه های پایین تر، انرژی گرفته شدن قبل از گذار را به صورت امواج الکترومغناطیسی گسیل می‌کنند و برای هر اتم این مقدار انرژی گسیل شده مشخص و خاص آن اتم است. شما میتوانید با استفاده از آتش زدن آن مواد و یا ریختن آن ها در آتش، به آتش خود رنگ هایی زیبا مانند، زرد، سبز، بنفش و … بدهید. این مواد خطری برای شما ایجاد نخواهند کرد و صرفا با جذب گرما و سوختن، رنگی به آتش می‌دهند که باعث زیبا تر شدن آن خواهد شد. شما میتوانید برای تهیه برخی از این مواد شیمیایی به بخش مواد شیمیایی سایت تمادکالا مراجعه فرمایید. در ادامه به برخی از این مواد می‌پردازیم :
- لیتریم کلرید = قرمز تیره
- کلرید استرانسیم = قرمز
- کلرید کلسیم = نارنجی
- بوراکس = سبز
- سولفات مس = سبز
- کلرید مس- بوتان = آبی
- پتاسیم کلرید = بنفش
چند ترکیب آتش زا
در ادامه به برخی از ترکیب هایی که آتش زا هستند اشاره خواهیم کرد. شما میتوانید این مواد را از سایت تمادکالا سفارش دهید :
- پتاسیم پرمنگنات و گلیسیرین : اول پرمنگنات را به کوه در می‌آوریم و چاله ایی در بالای آن ایجاد میکنیم و سپس گلیسیرین را به آن اضافه میکنیم و سپس مقداری آب اضافه میکنیم و سپس به سرعت فاصله بگیرید. نسبت پرمنگنات به گلیسیرین باید 3 به 1 باشد.
- آمونیم نیترات و روی با (آب و اتانول) یا هیدروکلریدریک اسید و آمونیوم کلرید : این محلول، شعله حرارت بالیی دارد و دود زا است و دود آن اگر خیلی در معرض تنفس قرار بگیرید سمی است. این ترکیب را باید به نسبت آمونیم نیترات 5، روی 3 و آمونیوم کلرید 2 مخلوط شود و به آن آب یا اتانول اضافه شود. در همان حین آتش می‌گیرد ولی دود آن اسیدی است و نباید در معرض تنفس قرار بگیرد.
- پتاسیم کلرات و شکر و اسید سولفوریک : ابتدا باید پتاسیم کلرات و شکر را به نسبت 5 به 3 و یا 3 به 2 با هم مخلوط کنیم و یه کوه درست کنیم و بالای آن را مانند چاهی خالی کنیم. سپس چند قطره اسید سولفوریک به آرامی و با فاصله به آن می‌افزاییم.
نکاتی راجب چهارشنبه سوری و استفاده از وسایل آتش زا
وسایل کم خطر، با وجود اینکه با توجه به نکات ایمنی طراحی شده اند ولی اگر در استفاده از آن ها نکاتی را رعایت نکنید، باعث آسیب ایجاد خطرات و مصدومیت هایی می‌شود. پس قبل از اینکه اتفاق خطرناکی بی‌افتد، با رعایت نکات ایمنی مانع ایجاد خطر شوید.
- اگر ترقه ایی قبل استفاده شده و به دلایلی کار نکرده، هیچ وقت دوباره از آن استفاده نکنید.
- از ترقه هایی که چندین سال از تولید آن گذشته است استفاده نکنید.
- مواظب کودکان باشید که تنها دست به این وسایل نزنند.
- اکر آتش روشن می‌کنید و در مکانی مانند جنگل و باغ و … هستید، حتما قبل از ترک آن مکان آتش را با آب خاموش کنید.
- ترقه ها را از آتش دور نگهدارید
- اگر قصد پرید از آتش را دارید، حتما حواستان باشد که شخص دیگری در نزدیکی آتش نباشد و یا در حال پریدن از آتش نباشد.
- از اتداختن ترقه در آتش خوداریی فرمایید.
- از روشن کردن آتش های بلند و پریدن از آن جدا خوداریی فرمایید.
- از پرتاب کردن ترقه از بالای ساختمان به داخل خیابان و کوچه خوداریی فرمایید.
- اگر قصد رفتن به طبیعت برای درست کردن آتش و آتش بازی دارید، حتما حواستان باشد که در مکانی بروید که تراکم درخت و گیاه کمتری داشته باشد.
- ترقه ها را دستکاری نکنید و از درست کردن آن ها جدا خوداریی فرمایید.
با رعایت نکات بالا می‌توان جشنی شاداب و سالم و بدون خطرداشته باشید و بدون هیچ آسیبی به پیشواز عید نوروز بروید.
