یوگا چگونه مغز شما را دگرگون می‌کند؟ (اثرات مثبتی که انتظارش را ندارید)
تا به حال به این فکر کرده‌اید که ورزش یوگا افزون بر تأثیری که روی ماهیچه‌ها و مفاصل دارد، چگونه منجر به دگرگون شدن مغز شما می‌شود؟ با توجه به پژوهش‌ها، آن حس شادابی که پس از ورزش یوگا دارید، کاملا واقعی است و مغز شما به‌راستی زیر و رو می‌شود. دانشمندان با کمک گرفتن از اسکن‌های مغزی، دریافته‌اند که یوگا می‌تواند مواد و واکنش‌های شیمیایی درون مغز شما را دگرگون کند.
یوگا مانند سایر ورزش‌های مراقبه‌ای، از جمله تای چی، می‌تواند مشکلات و بیماری‌های بسیار مرتبط با سلامت ذهن و روان را که ریشه در مغز و حافظه دارند، درمان کند. ولی این کار چگونه رخ می‌دهد؟ در ادامه می‌خواهیم به بررسی دقیق‌تر تأثیر یوگا روی مغز بپردازیم و ببینیم با انجام این ورزش چه دگرگونی‌هایی درون مغز شکل می‌گیرند. با ما همراه باشید.
تأثیر یوگا روی مغز
در حالی که شیوه‌های درمانیِ طبیعی، از جمله یوگا، در مقایسه با صنایع داروسازی و زیست‌فناوری بودجه‌ی زیادی برای مطالعات و پژوهش‌های گوناگون ندارند، ولی امروزه شاهد دستاوردهای علمی مناسبی درباره‌ی آن‌ها هستیم. برخی از بهترین پژوهش‌های انجام‌شده روی تأثیر یوگا بر مغز در چند سال گذشته، نشان می‌دهند که این ورزش با کاهش بیماری‌های روانی مانند اضطراب و افسردگی پیوند دارد و روی تاب‌آوری در برابر درد هم تأثیر می‌گذارد.
۱. یوگا «گاما آمینوبوتیریک اسید» را آزاد می‌کند
یوگا یک درمان طبیعی و مناسب برای اضطراب است. دلیل آن هم این است که یوگا روی سطح «گاما آمینوبوتیریک اسید» (GABA) موجود در مغز تأثیر می‌گذارد. این ماده به عنوان یک انتقال‌دهنده‌ی عصبی شناخته می‌شود که شما را آرام و آسوده می‌کند. گاما آمینوبوتیریک اسید برای سرکوب فعالیت‌های عصبی بسیار مهم است و این انتقال‌دهنده‌ها دقیقا اثر آرامش‌بخشی مشابه الکل دارند، ولی با این تفاوت که دیگر خبری از عوارض جانبی نیست! افزون بر این، اثر آرامش‌بخش الکل کاملا موقتی است و پس از برطرف شدن این اثر، مشکلات روحی و اضطراب بیش از پیش نمایان می‌شوند.
یوگا بدون آنکه به داروهای ضداضطراب و افسردگی نیاز داشته باشد، به بدن شما کمک می‌کند گاما آمینوبوتیریک اسید را آزاد کرده و تولید طبیعی آن را در مغز افزایش دهد. جدا از این، کنار گذاشتن اینگونه داروها می‌توانند نشانه‌های خطرناکی داشته باشد. به همین دلیل، یوگا واقعا بهتر از این داروها و عوارض جانبی از جمله بی‌‌خوابی، تشنج و حتی افزایش اضطراب خواهد بود.
البته پیاده‌روی هم ممکن است تأثیرات مثبتی روی اضطراب بگذارد و همچنین گزینه‌ی خوبی برای کاهش وزن است. ولی با توجه به پژوهش‌ها، یوگا می‌تواند انتخاب بهتری باشد، زیرا در مقایسه با راه رفتن می‌تواند سطح گاما آمینوبوتیریک اسید بیشتری در مغز تولید کند. افزون بر این، یک جلسه‌ی ۶۰ دقیقه‌ای یوگا در مقایسه با یک ساعت کتاب خواندن برای سرگرمی، میی‌تواند سطح این انتقال‌دهنده‌ها را تا ۲۷ درصد بیشتر افزایش دهد.
با توجه به حرکات گوناگون یوگا و به کارگیری تکنیک‌های تنفسی، مدیتیشن، حرکت دادن بدن، کشش ماهیچه‌ها، رفع تنش و… یوگا می‌تواند یکی از بهترین راهکارها برای مبارزه با اضطراب و استرس به شمار برود.
۲. یوگا منجر به ساخت مواد خاکستری سالم‌تری در مغز می‌شود
به گفته‌ی مؤسسه‌ی ملی سلامت آمریکا، یوگا در واقع می‌تواند اثرات دردهای مزمن در مغز را سرکوب یا حتی معکوس کند. در حقیقت، افراد افسرده ممکن است در نتیجه‌ی این دردهای مزمن، ماده‌ی خاکستری کمتری در مغزشان داشته باشند. یوگا افزون بر جلوگیری از این درد، ماده‌ی خاکستری را هم افزایش می‌دهد.
ماده‌ی خاکستری در قشر مغز و نواحی زیر قشری مغز قرار دارد و کمبود آن می‌تواند به مشکلاتی از جمله اختلال در حافظه، اختلال‌های عاطفی، کاهش تاب‌آوری در برابر درد و کاهش کارکردهای شناختی و ذهنی منجر شود.
یوگا و مدیتیشن دقیقا تأثیری معکوس نسبت به دردهای مزمن مغزی دارند و در واقع کسانی که به طور منظم یوگا تمرین می‌کنند، دارای سطح بالاتری از ماده‌ی خاکستری در نواحی مغزی مرتبط با درد هستند. این بدین معنی است که یوگا می‌تواند یک روش درمانی فوق‌العاده برای افسردگی باشد و یکی از بهترین مسکن‌ها برای سردردهای گوناگون به شمار برود.
جدا از این‌ها، یوگا می‌تواند نقش یک ضدافسردگی طبیعی را در زنان باردارِ مستعد افسردگی ایفا کند. یک پژوهش در سال ۲۰۱۲ نشان داد که یوگای مراقبه‌ای توانسته نشانه‌های افسردگی را در زنان مستعد این بیماری کاهش دهد.
سخن پایانی
یوگا به لطف تکنیک‌های ویژه‌ی تنفسی، تمرینات مراقبه‌ای و حرکات کششی که در هر جلسه به کار می‌گیرد، می‌تواند مهم‌ترین و تأثیرگذارترین راهکار برای مبارزه با اضطراب و افسردگی به شمار برود. یوگا انواع گوناگونی دارد و هر کس با توجه به نیازهایش می‌تواند از تمرینات آن کمک بگیرید، ولی پیشنهاد می‌کنیم کار خود را با یک برنامه‌ی معتدل و مناسب آغاز کنید تا بعدها با یافتن بهترین شیوه‌ی تمرینی بتوانید سلامتی‌تان را تضمین کنید.
با توجه به پژوهش‌های پزشکی، یوگا می‌تواند مغز شما را کاملا دگرگون کند و با افزایش سطح گاما آمینوبوتیریک اسید و ماده‌ی خاکستری، به جنگ با بیماری‌های گوناگون برود. این موضوع منجر می‌شود یوگا به کمک کسانی که درگیر اضطراب، استرس، افسردگی و دردهای مزمن هستند، بیاید.
شاید مردم زیادی برای درمان این بیماری‌ها به سراغ داروهای متنوع برود. ولی داروها جدا از عوارض جانبی، هزینه‌بر هم هستند و همچنین ترک کردن آن‌ها هم مشکلات بسیاری را به دنبال دارد. بنابراین، بهترین کار این است که به سراغ یوگا بروید و با کمترین هزینه، بیشترین سود را ببرید و همچنین به تناسب اندام بهتری هم دست پیدا کنید.این مطلب صرفا جنبه‌ی آموزش و اطلاع‌رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه‌های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.