سوربیتول و انواع آن چیست؟ معرفی کاربردها و نحوه استفاده

این مقاله شامل اطلاعات کاربردی و مفید درباره خواص، ویژگی‌ها و کاربرد سوربیتول و مصارف گوناگون آن است.درصد خلوص، حجم محصول، نرخ ارز و شرکت تولیدکننده از عوامل بسیار مهم در تعیین قیمت سوربیتول هستند.

سوربیتول (Sorbitol) ماده ای است که به عنوان یک ماده شیرین کننده شناخته می شود. این ماده دارای فرمول مولکولی C6H14O6 است. انواع سوربیتول به صورت پودر و مایع در بازار عرضه شده و کاربرد دارد. کاربرد اصلی این ماده شیرین کننده گی است و به جای قند و شکر استفاده می شود.

از خواص قابل توجه سوربیتول این است که میزان کالری آن تقریبا یک سوم شکر است. دیگر کاربرد این شیرین کننده مصنوعی کمک به درمان و رفع موفق یبوست است.

لازم به ذکر است که عوارضی در برخی موارد از مصرف زیاد سوربیتول دیده می شود. بنابراین در نحوه و مقدار مصرف دقت نمایید.

سوربیتول چیست

انحلال پذیری سوربیتول در آب زیاد بوده و این ماده شیرین کننده به مقدار کم در اتانول نیز حل می شود. سوربیتول به نام های دیگر همچون گلوسیتول و سوربیلاکس، الکل قندی و پلی اُل هم معروف است.

انواع سوربیتول در حدود ۶۰ درصد قند و کمتر از ۳۰ درصد کالری نسبت به شکر دارند. این امر موجب جایگزینی آن با شکر در برخی محصولات شده است.

انواع سوربیتول

انواع این ماده در تنوع مختلف در بازار خرید و فروش سوربیتول عرضه شده و دارای قیمت های متفاوتی است. در ادامه به برخی از انواع این ماده شیمیایی اشاره می کنیم.

• سوربیتول مایع
• سوربیتول پودری

کاربردها سوربیتول

در ادامه برخی از رایج ترین موارد کاربرد سوربیتول را مشاهده می نمایید.

• صنایع غذایی
• رژیم های لاغری
• رژیم های غذایی افراد دیابتی
• کاهش مشکلات دهان و دندان
• پزشکی
• بهبود یبوست
• پرفایده در سلامت پوست
• کاهش قند خون

  خواص سوربیتول

  این ماده مانند سایر قند های الکلی خیلی شیرین نیست. درواقع سوربیتول پودری کالری بالایی ندارد. جالب است بدانید که هر گرم از این نوع سوربیتول حدود ۳۵% کالری کمتری نسبت به سایر قندها دارد.

  کاربرد سوربیتول برای سلامتی موارد دیگری را نیز شامل می شود. Sorbitol powder جایگزین مناسب کربوهیدرات در افراد دیابتی است. امروزه فواید قند های الکلی و کاربرد آن ها در بدن بهتر درک می شود.

  همان طور که پیش تر هم اشاره شد، سوربیتول به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی جایگزینی برای قند و شکر است. درواقع خواص بی نظیر این ماده است که منجر به استفاده های گسترده اش شده است. در ادامه این مقاله به بررسی برخی خواص این ماده شیرین کننده پرداخته ایم.

  • حلالیت زیاد در آب
  • مقاومت بالا در برابر گرما و حرارت
  • عاملی برای جلوگیری از کلوخه شدن در صنایع غذایی
  • مقاوم در محلول های اسیدی و قلیایی
  • اشتعال پذیر نبودن
  • داشتن مزه ای شیرین
  • نگهدارنده
  • جاذب رطوبت
  • داشتن کالری پایین
  • سمی نبودن

  تفاوت سوربیتول مایع و سوربیتول پودری

  سوربیتول پودری به شکل پودری سفید و کریستالی است.

  پودر سوربیتول طعمی شیرین دارد و می توان آن را جایگزین ساکاروز نمود. مصرف سوربیتول پودری به عنوان ملین نیز استفاده می شود.

  اما سوربیتول مایع بدون بو و بدون طعم خاص است. این ماده نیز مزه شیرینی داشته و اغلب جایگزین شربت گلوکز می تواند استفاده شود. لازم به ذکر است که شربت سوربیتول مایع کریستالیزه نشده و غلظت آن برابر با ۸۰% ماده خشک است.

  

  کاربرد سوربیتول در صنایع غذایی و دارویی

  کاربرد سوربیتول در فرآورده های بدون شکر همانند انواع آدامس جویدنی، سوربیتول یافته می شود. در انواع شکلات های بدون قند که در بازار عرضه می شوند نیز از انواع سوربیتول به عنوان شیرین کننده استفاده می کنند. درواقع در انواع شکلات، آبنبات، پاستیل نیز از شیرین کننده هایی مصنوعی استفاده می شود.

  شیرین نمودن برخی شربت های دارویی مانند شربت سرفه نیز توسط Sorbitol صورت می گیرد.

  کاربرد سوربیتول برای لاغری و کنترل دیابت

  سوربیتول به دلیل میزان کالری تولیدی در بدن، می تواند در افراد چاق به کاهش وزن کمک کند. این ماده ۶۰% ساکارز شیرینی داشته و درعین حال یک سوم کمتر از ساکارز کالری دارد. این خاصیت سوربیتول را به یک گزینه ایده آل جهت تامین قند در افراد چاق تبدیل نموده است. البته مصرف بی رویه شیرین کننده های مصنوعی خود می تواند باعث چاقی شود.

  از طرفی آزمایشات نشان داده است که مصرف این ماده می تواند منجر به کاهش سطح گلوکز خون و تحمل گلوکزی بالا شود. بنابراین مصرف این ماده می تواند در افراد دیابتی نیز مفید باشد.

  کالری سوربیتول به صورت کربوهیدرات است. بنابراین مقداری از آن از طریق روده کوچک جذب می گردد. بقیه این ماده نیز وارد روده بزرگ می گردد. میزان ترشح انسولین با مصرف Sorbitol کمتر شده و میزان قند خون کنترل می شود. بنابراین خواص این ماده می تواند برای دیابتی ها مفید باشد.

  خواص سوربیتول در بهبود یبوست

  سوربیتول با رساندن آب به روده ها می تواند به عنوان یک ملین عمل کند. البته مصرف انواع ملین ها می توانند در فرد وابستگی ایجاد کنند. بنابراین مصرف ملین به‌ویژه ملین های سوربیتولی باید با نظر پزشک مصرف شوند.

  اگر آلرژی دارید ، قبل از مصرف این دارو این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید ، اگر عادت روده شما در ۲ هفته گذشته به طور ناگهانی تغییر کرده است ، یا دچار حالت تهوع ، استفراغ یا درد معده هستید ، هرگز بدون تجویز پزشک از ملین ها استفاده نکنید.

  حفظ سلامت دهان و دندان 

  از مزایای استفاده از شیرین کننده هایی مانند سوربیتول این است که به ایجاد حفره و سوراخ در دندان منجر نمی شوند. به همین دلیل از انواع مختلف این شیرین کننده مصنوعی در آدامس های بدون قند استفاده می شود.

  نحوه و مقدار مصرف انواع سوربیتول

  سوربیتول می تواند به عنوان ملین استفاده شود. این ماده هم به صورت تنقیه مقعدی و هم به صورت محلول خوراکی مصرف می شود. مصرف خوراکی این ماده می تواند مخلوط با یک لیوان آب یا نوشیدنی های طعم دار، همراه یا بدون غذا مصرف شود.

  البته توجه شود که میزان استفاده از سوربیتول بسیار مهم است. مصرف بیش از حد این ماده می تواند عوارض جانبی مختلفی را ایجاد کند. مشکلات در هضم و عدم تعادل الکترولیت تنها بخشی از موارد مصرف بیش از حد Sorbitol هستند.

  در صورت مصرف بیش از حد سوربیتول مایع یا پودری و مشاهده علائم قابل توجه، بلافاصله با اورژانس تماس حاصل نمایید.

  احتیاط در نحوه مصرف 

  • نکته مهم در نحوه مصرف سوربیتول این است که نباید با کلسیم و سدیم پلی استایرن سولفونات استفاده شود. مصرف همزمان این ترکیبات با هم می تواند تداخلات دارویی ایجاد کرده و منجر به مرگ بافت های روده گردد.
  • نکته دیگر این است که اگر برای بهبود یبوست از سوربیتول پودری استفاده می شود، از مصرف همزمان آن با سایر ملین ها خودداری شود. زیرا ممکن است مشکلاتی برای فرد ایجاد شده و اثر ملینی تشدید گردد.

  روش نگهداری

  انواع سوربیتول می توانند در دمای اتاق نگهداری شوند. اگر انواع سوربیتول از سرما و گرمای خیلی زیاد حفظ نشود، ماندگاریش کاهش می یابد. البته لازم به ذکر است که تنوع محصولات برای این شیرین کننده زیاد است. بنابراین ماندگاری این ماده می تواند به شرکت تولید کننده و نوع آن وابسته باشد.

  بیشتر محصولات Sorbitol اغلب ۶ تا ۱۲ ماه تاریخ انقضا دارند.  البته این ماندگاری به شکل و شرکت تولید کننده وابسته است.

  عوارض مصرف 

  سوربیتول در مقدار مصرف مجاز تعیین شده عوارض جانبی خاصی ندارد. اما درصورتی که بیشتر از حد مجاز مصرف گردد، می تواند عوارض گوارشی مختلفی را در مصرف کننده ایجاد کند. در صورت بروز حساسیت یا عوارض جانبی حاد گوارشی حتما با پزشک و اورژانس تماس حاصل نمایید.

  قیمت خرید و فروش سوربیتول

  میزان تقاضا برای شیرین کننده های مصنوعی در جهان روز به روز در حال افزایش است. زیرا مصرف این ماده در بسیاری از مواد غذایی کاربرد های فراوانی یافته است. قیمت انواع سوربیتول با توجه به نوع آن یعنی مایع یا پودری بودن مقادیر متنوعی خواهد داشت. قیمت سوربیتول ساخت شرکت های مختلف نیز مقادیر متفاوتی را شامل می شود. برای خرید و فروش سوربیتول در انواع مختلف می توان به صورت حضوری اقدام نمود. همچنین می توان این شیرین کننده را از مراکز معتبر اینترنتی نیز تهیه نمود.

  سوربیتول برای کبد

  قندهای الکلی مانند مانیتول، سوربیتول و زایلیتول کاربرد گسترده ای در صنایع غذایی دارند و در بدن انسان به اشکال مختلف در مسیرهای فیزیولوژیکی متابولیزه می شوند. مصرف دوزهای متوسط سوربیتول در بدن کاملا جذب و متابولیزه می شود. این قند الکلی در سلول های کبدی متابولیزه شده و در نهایت در کبد به گلوکز و گلیکوژن تبدیل می شود.

  سوربیتول نحوه مصرف

  سوربیتول به صورت پودر در ساشه های ۵ گرمی عرضه می شود و نحوه مصرف آن بر اساس بیماری شما متفاوت است. پزشک نحوه مصرف آن توسط پزشک برای شما تعیین می شود. برای مقاصد دیگر شما می توانید طبق دستورالعمل از این ترکیب استفاده کنید.

  عوارض سوربیتول

  سوربیتول یک ترکیب ملین است و مصرف مداوم آن ممکن است باعث عادت و از بین رفتن عملکرد طبیعی روده شود. اگر عادات روده شما طی ۲ هفته گذشته تغییر کرده است، یا دچار درد معده، تهوع و استفراغ شده اید حتما با پزشک خودتان تماس بگیرید. عوارض جانبی رایج سوربیتول عبارتند از:

  • ناراحتی شکمی
  • اسهال
  • خشکی دهان
  • احتباس مایعات در بدن
  • کم آبی بدن
  • از دست دادن الکترولیت ها
  • افزایش قند خون
  • اسیدی شدن خون به دلیل تولید لاکتات

  پودر سوربیتول برای یبوست

  بیمارانی که از یبوست شکایت دارند نیاز به شرح حال و معاینه و احتمالا بررسی های ساده دارند تا مشخص شود آیا مشکل آنها ثانویه است و به سایر بیماری ها یا داروها وابسته است. اگر هیچ علت زمینه ای وجود نداشته باشد، درمان های غیر دارویی مانند افزایش فیبر غذایی باید توصیه شود. در صورت تداوم یبوست می توان درمان دارویی مانند پودر سوربیتول را در نظر گرفت. ملین های محرک بسیاری اکنون در دسترس هستند اما استفاده طولانی مدت از آنها توصیه نمی شود و حتما باید تحت نظر پزشک از آنها استفاده کنید.

  پودر سوربیتول برای پوست

  سوربیتول به عنوان مرطوب کننده در فرمولاسیون های محصولات مراقبت از پوست مورد استفاده قرار می گیرد. سوربیتول عمدتا در محصولات مراقبت از پوست و لوازم آرایشی به عنوان غلیظ کننده، مرطوب کننده و برای افزودن طعم شیرین (برای محصولات لب) استفاده می شود. این ترکیب به جذب و حفظ رطوبت پوست کمک می کند، طعم شیرینی دارد و می تواند به بهبود بافت محصولات مراقبت از پوست کمک کند.

  این ترکیب می تواند محصولات را غلیظ کند و به جذب رطوبت پوست کمک می کند. خاصیت تثبیت کنندگی آن را به یک عنصر رایج در صابون ها و لوسیون ها تبدیل کرده است.

  سوربیتول به سایر مواد کمک می کند تا در سراسر پوست پخش شوند و به آن نفوذ کنند. اغلب به عنوان یک افزودنی برای این منظور استفاده می شود و به دلیل اینکه یک عامل غلیظ کننده است که می تواند بافت محصولات مراقبت از پوست را بهبود بخشد.

  سوربیتول یک ماده مرطوب کننده یا جاذب رطوبت است. این ترکیب مشابه گلیسیرین، یکی دیگر از مرطوب کننده های رایج است و به پوست کمک می کند رطوبت هوا را جذب کند و آن را برای مدت طولانی تری حفظ کند. این بدان معناست که سوربیتول برای پوست های کم آب، ترک خورده و خشک عالی است.

  با افزایش سن قدرت پوست در حفظ رطوبت کمتر می شود. این امر منجر به خشکی پوست می شود که بیشتر مستعد خطوط و چین و چروک خواهد بود. سوربیتول به پوست کمک می کند تا رطوبت خود را حفظ کند تا پوستی شاداب و جوان داشته باشید.
  سوربیتول به حمایت از میکروبیوم پوستی سالم و ایجاد بتا گلوکان، یک آنتی اکسیدان تسکین دهنده پوست کمک می کند. این ترکیب می تواند باکتری

  های مفید روی پوست را تغذیه کند که به مبارزه با باکتری های مضری که باعث آکنه و التهاب می شوند کمک می کند. پاک ‌کننده‌های خشن، لایه ‌بردارها یا شستشوی بیش از حد می ‌توانند باکتری‌ های ضروری پوست را از بین ببرند و آن را بیشتر در معرض عفونت قرار دهند.

  از آنجایی که طعم آن شیرین و کاملا بی خطر است، سوربیتول معمولا در محصولات لب مانند برق لب، بالم لب و حتی برخی از انواع رژ لب یافت می شود. این ترکیب شیرینی ملایم و رنگ کمی به این محصولات اضافه می کند و طعم آن را روی لب ها خوشایند می کند.

  سوربیتول همچنین ممکن است برای جلوگیری از پیری پوست مفید باشد. با افزایش سن، پوست ما به آرامی توانایی حفظ آب را از دست می دهد. چند لایه بالایی پوست حاوی مرطوب کننده های طبیعی یا عوامل مرطوب کننده طبیعی است. این ترکیب آب را در داخل سلول های پوست جذب و حفظ می کند تا به هیدراته نگه داشتن پوست کمک کند.

  به عنوان بخشی از روند طبیعی پیری، کاهش قابل توجهی در مقدار آب موجود در پوست منجر به خشکی و در نهایت به تشکیل چین و چروک می شود. بنابراین، استفاده از محصولات حاوی مرطوب کننده های مرطوب کننده می تواند پوست را هیدراته نگه دارد در حالی که برای کاهش علائم پیری کار می کند.

  یکی دیگر از عملکردهای سوربیتول در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست به عنوان یک عامل غلیظ کننده است. ضخیم کننده ها بخش مهمی از فرمولاسیون هستند زیرا کمک می کنند تا محصول به صورت صاف و یکنواخت در سراسر پوست اعمال شود. این ترکیب کمک می کند اجزای اصلی محصول شما در جایی که باید کار کنند، توزیع می شوند. ضخیم کننده ها همچنین به بهبود احساس محصول کمک می کنند. این بیشتر یک اثر حسی است اما باعث می شود محصول احساس خوبی روی پوست داشته باشد.

  ممکن است با اصطلاح میکروبیوم در رابطه با سلامت روده آشنا باشید. میکروبیوم در واقع به تعادل باکتری های خوب طبیعی اشاره دارد که می تواند روی پوست نیز یافت شود. میکروبیوم برای سلامت پوست مهم است و از پوست در برابر از دست دادن آب، آسیب و عفونت محافظت می کند. سوربیتول همچنین یک پری بیوتیک بسیار مفید است که باکتری های روی پوست را تغذیه کرده و تعادل آنها را حفظ می کند.

  سوربیتول بستنی

  سوربیتول یک قند الکلی است که به عنوان یک ماده شیرین کننده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده تقریبا ۶۰% شیرین تر از قند ساکاروز است و در تولید خوراکی های رژیمی استفاده می شود. سوربیتول در تولید مواد غذایی رژیمی مانند آدامس بدون قند، بستنی بدون قند، نوشیدنی ها و برخی داروهای شیرین مورد استفاده قرار می گیرد.

  قیمت سوربیتول

  قیمت سوربیتول به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد و قیمت گریدهای مختلف این ماده شیمیایی با یکدیگر متفاوت است. شما می توانید آن را برای مقاصد مختلف به راحتی از طریق فروشگاه های اینترنتی یا به صورت حضوری از شرکت های تولید و توزیع مواد شیمیایی تهیه نمایید.

  سخن آخر

  اگرچه امروزه استفاده از شیرین کننده های مصنوعی افزایش یافته است. اما توجه شود که در مصرف این مواد همواره باید جوانب احتیاط رعایت شود. درواقع مصرف هر نوع ماده غذایی اگر بی رویه و بر خلاف استانداردها صورت پذیرد، می تواند منجر به عوارض جبران ناپذیری گردد.

  امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی روش های جدیدی برای تغذیه سالم کشف و استفاده می شوند. بنابراین با استفاده صحیح از مواد اطرافمان و همینطور با صرف اندکی وقت در کاربرد آن ها می توانیم زندگی آسوده تری را برای خود و اطرفیانمان فراهم نماییم.