آشنایی با محیط کشت آگار

آگار به محیط کشت جامد گفته می شود که منظور از پلیت آگار، پتری دیش حاوی آگار به همراه مواد مغذی مورد نیاز برای رشد میکروارگانیسم است. در برخی موارد آنتی بیوتیک هم به محیط کشت اضافه شده تا جلوی رشد باکتری های مخرب گرفته شده و میکروارگانیسم مورد نظر به خوبی رشد کند. میکروارگانیسم به محیط کشت آگار منتقل شده و کلنی های میکروارگانیسم رشد می یابند. کلنی های ایجاد شده برای شمارش میکروارگانیسم ها و تخمین تعداد آن ها مناسب می باشد. محیط های کشت آگار در انواع متنوعی وجود داشته و با توجه به نوع میکروارگانیسم، انتخاب می شوند. یکی از انواع محیط های کشت کاربردی، محیط کشت بلاد آگار یا محیط کشت آگار خوندار است

معرفی محیط کشت بلاد آگار

محیط کشت بلاد آگار یکی از انواع محیط های کشت غیر انتخابی است که سرشار از مواد مغذی بوده و به همین دلیل رایج ترین محیط کشت مورد استفاده در آزمایشگاه ها است. در این نوع محیط کشت میکروارگانیسم هایی که به سختی رشد می یابند و همچنین بسیاری از باکتری های بیماری زا به خوبی کشت می شوند. بلاد آگار محیط مناسبی برای کشت باکتری هایی مانند هموفیلوس آنفولانزا، گونه های نایسریا و استرپتوکوک پنومونیه است.

بلاد آگار حاوی 5 الی 10 درصد سلول های خونی پستانداران ( معمولا اسب و گوسفند) در محیط پایه است. علاوه بر آن، شامل کازئین، پاپایا، سدیم کلراید، پپتون و آب مقطر در  pH 7.3 ± 0.2 است. این نوع محیط کشت برای جداسازی و شناسایی حساسیت ضد میکروبی استرپتوکوک ها مورد استفاده قرار می گیرد. خواص همولیز باکتری ها بر اساس بلاد آگار قابلیت اندازه گیری و بررسی است. همولیز به تجزیه خون گفته می شود. برخی میکرو ارگانیسم ها اگزو آنزیم آزاد کرده که باعث لیز شدن گلبول های قرمز و آزاد شدن هموگلوبین می شوند. همولیز به سه نوع آلفا همولیز و بتا همولیز و گاما همولیز شناخته می شود. در آلفا همولیز تنها بخشی از سلول های قرمز خونی همولیز شده و در اثر تبدیل مت هموگلوبین به هموگلوبین به رنگ سبز و یا قهوه ای دیده می شود. در بتا همولیز، گلبول های قرمز به طور کامل تجزیه شده و از بین می روند و اطراف محل رشد باکتری به رنگ روشن در می آید. در صورتی که میکروارگانیسم نتواند گلبول های قرمز را لیز کرده و همولیز ایجاد نشود، به آن گاما همولیز گفته می شود.

طرز تهیه محیط کشت بلاد آگار

• 28 گرم پودر آگار مغذی را در یک لیتر آب مقطر مخلوط کنید.
• به مخلوط حرارت داده تا به طور کامل اجزا حل شوند.
• ترکیب بدست آمده را در دمای 121 درجه سانتی گراد به مدت 15 دقیقه اتوکلا کنید.
• سپس اجازه دهید آگار مغذی خنک شود.
• هنگامی که به دمای 45 الی 50 درجه سانتی گراد رسید، 5 درصد وزنی خون استریل شده و گرم شده تا دمای اتاق به مخلوط اضافه و به خوبی میکس شود.
• مراقب باشید حباب هوا تولید نشود.
• در نهایت، محیط کشت بلاد آگار را به صفحات استریل منتقل کنید.