محیط کشت (Potato Dextrose Agar (PDA یا سیب زمینی دکستروز آگار برای پرورش قارچ ها و مخمرهای مهم از نظر بالینی مورد استفاده قرار می گیرد. محیط کشت PDA یک محیط کشت غنی و کلی برای انواع مخمرها و قارچ ها است و برای جلوگیری از رشد باکتری ها می تواند حاوی آنتی بیوتیک و یا اسید باشد.
فروش محیط کشت
موارد استفاده از محیط کشت PDA
از محیط کشت PDA برای تشخیص مخمرها و قارچ ها در محصولات لبنی و غذاهای آماده استفاده می شود. همچنین از آن برای کشت مخمرها و قارچ ها در نمونه های بالینی در آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
PDA همراه با اسید تارتاریک (Tartaric Acid(TA برای معاینه میکروبی مواد غذایی و لبنیات مورده استفاده است.
محیط کشت PDA اگر همراه با آنتی بیوتیکی باشد،جهت مصارف مختلف کاربرد دارد. برای مثال: اگر محیط کشت حاوی آنتی بیوتیک تتراسایکلین باشد در صنعت آرایشی جهت شمارش میکروبی مخمرها و قارچ ها کاربرد دارد، و یا اگر حاوی آنتی بیوتیک کلرامفنیکل باشد برای کشت انتخابی قارچ ها از نمونه های مختلط مورد استفاده قرار می گیرد.
طرز تهیه محیط کشت PDA
محیط کشت (Potato Dextrose Agar(PDA به دوصورت قابل تهیه می باشد:
1. اگر پودر آماده محیط کشت در دسترس باشد:
مقدار 39 گرم از محیط کشت را در 1لیتر آب مقطر نموده و تا طمانی که به جوش آید به آن حرار دهید. سپس در دمای 121 درجه به مدت 15 دقیقه اتوکلاو نمایید. اگر pH مورد نظر 3.5 است، مقدار 15-10 میلی لیتر از اسید تارتاریک 10% را پس از خنک شدن به محیط اضافه نمایید.
2. اگر پودر آماده محیط کشت در دسترس نبود:
مقدار 200 گرم سیب زمینی خورد شده( سیب زمینی ها نباید خیلی به قطعات ریز خورد شوند زیرا نشسته آن بیش از حد خارج شده و باعث خرابی محیط کشت می شود) را همراه با 1لیتر آب به مدت 30 دقیقه می جوشانیم. پس از پخت کامل توسط یک پارچه بدون له کردن سیب زمینی ها عصاره آن را خارج می کنیم.عصاره باید فاقد نشاسته، شفاف و زلال باشد. به محلول حاصل 20 گرم دکستروز اضافه کرده و به آرامی بهم می زنیم. برای حل شدن کامل دکستروز محلول را روی اجاق گاز یا چراغ الکلی قرار می دهیم. سپس 20 گرم پودر آگار را به محیط اضافه کرده و به مدت 2 دقیقه بدون آن که حبابی تشکیل شود به آرامی بهم می زنیم. محلول را توسط آب داغ به حجم 1لیتر رسانده و در اتوکلاو 121 درجه سانتی گراد به مدت 15 دقیقه در فشار 1.5 کیلو گرم بر سانتی متر مربع استریل می نماییم. زمانی که دمای آن به 45 درجه سانتی گراد و فشار به صفر درجه رسید می توان محیط را از اتوکلاو خارج نمود، و در کنار چراغ الکلی بر روی پتری دیش های استریل در حجم مناسب ریخت.
کشت نمونه و مشاهده نتایج
برای کشت نمونه با استفاده از لوپ استریل شده از ماده مورد نظر برداشته و روی محیط کشت می دهیم. سپس محیط کشت داده شده را در دمای 30-25 درجه سانتی گراد به طور معکوس(جهت افزایش رطوبت آگار به سمت بالا باشد) انکوبه می نماییم.
برای مشاهده رشد قارچ ها حداقل یک هفته و برای رد کردن جواب منفی 4 تا 6 هفته نیاز است. کلنی های سفید خامه ای شکل نشان دهنده وجود مخمر، و کلنی های رشته ای رنگی نشان دهنده وجود قارچ در نمونه مورد نظر است.