همه‌ی فواید و نکاتی که درباره ورزش کردن با پای برهنه باید بدانید
ورزشکاران بسیاری وجود دارند که با کفش‌های ورزشی یا با پای برهنه ورزش می‌کنند. اینکه کدام گزینه‌ی بهتری است هنوز جای بحث دارد، زیرا هر کدام دارای ویژگی‌ها، خوبی‌ها و بدی‌های خود هستند.
ورزش با پای برهنه چیز جدیدی نیست و خیلی‌ها بر این باورند که انتخاب بهتری نسبت به پوشیدن کفش ورزشی است. پژوهش‌هایی هم که روی این موضوع تمرکز کرده‌اند خبر از فواید ویژه‌ی ورزش با پای برهنه می‌دهند.
البته نکته‌ای که وجود دارد نوع ورزشی است که باید با پای برهنه انجام دهید. یعنی ورزش با پای برهنه ممکن است برای اجرای همه‌ی تمرین‌ها هم مناسب نباشد. بنابراین، باید ببینید چه زمانی بهتر است کفش ورزشی به پا کنید و چه زمانی می‌توانید با پای برهنه تمرین‌های خود را انجام دهید.
در نوشته‌ی امروز می‌خواهیم نگاه دقیق‌تری به این موضوع بیندازیم و ببینیم آیا می‌توانیم با پای برهنه ورزش کنیم یا نه. در ادامه فواید ورزش با پای برهنه را بررسی می‌کنیم و بعد به سراغ تمرین‌های مناسب برای این کار می‌رویم. همچنین نکات مهمی را هم بررسی می‌کنیم که حتما باید در نظر داشته باشید. پس با ما همراه باشید.
چرا بعضی‌ها ترجیح می‌دهند با پای برهنه ورزش کنند؟
کفش‌های ورزشی مناسب می‌توانند از پاها حمایت کنند و درد و خستگی هنگام فعالیت بدنی را کاهش دهند. این به‌ویژه در کسانی که کف پای صاف یا افتادگی قوس کف پا دارند دیده می‌شود. ولی مشکلی که درباره‌ی کفش پوشیدن وجود دارد این است که بیشتر مردم همیشه آن‌ها را به پا دارند و از دوران کودکی هم پاهای خود را در کفش‌ها زندانی می‌کنند.
قرار گرفتن همیشگی پاها در کفش تأثیری مانند گچ گرفتن بازوها دارد. اگر تاکنون بازوان خود را گچ گرفته باشید به‌خوبی می‌دانید که تا چه حد نیرو و توان بازوها کاهش پیدا می‌کند. اگرچه گچ از بازوها حمایت می‌کند، ولی با گذشت چند هفته منجر به کاهش توده و قدرت عضلانی بازوها می‌شود. کفش پوشیدن هم همین کار را با مفاصل و ماهیچه‌های پاها می‌کند!
شما با آزاد کردن پاها می‌توانید به افزایش نیروی آن‌ها کمک کرده و پویایی و حرکت طبیعی آن‌ها را حفظ کنید. زمانی که پابرهنه هستید، سه نقطه از کف پا روی زمین قرار می‌گیرد: پاشنه، برآمدگی زیر شست و برآمدگی زیر انگشت کوچک. فرم این سه نقطه باعث می‌شود وضعیت مناسبی داشته باشید و بهتر حرکت کنید. این موضوع به انجام بهتر تمرین‌های گوناگون از جمله اسکات کمک می‌کند.
به همین دلایل است که برخی از ورزشکاران ترجیح می‌دهند با پای برهنه ورزش کنند. این کار منجر به تقویت پاها، بهبود حرکت بدن و همچنین انجام صحیح تمرین‌ها و ورزش‌های مختلف می‌شود.
فواید ورزش کردن با پای برهنه
ورزش با پای برهنه می‌تواند به تقویت و افزایش قدرت پاها کمک کند. افزایش قدرت پاها منجر به حفظ فرم مناسب آن‌ها می‌شود، به این معنا که ماهیچه‌های پا می‌توانند شکل قوس کف پاها را هنگام فعالیت بدنی حفظ کنند. این موضوع باعث می‌شود با فواید گوناگون دیگری روبه‌رو شوید که در ادامه آن‌ها را فهرست کرده‌ایم:
۱. از قوس طبیعی کف پاها حمایت می‌شود
ماهیچه‌های ضعیف پا نمی‌توانند هنگام ورزش و فعالیت بدنی یا زمانی که زیر فشار قرار می‌گیرند استخوان‌های کوچک پا را به شکل طبیعی و مناسب خود نگه دارند. به هم ریختن فرم قوس پاها که با نام «افتادگی قوس کف پا» شناخته می‌شود، می‌تواند آسیب‌های جدی را به دنبال داشته باشد. شما ممکن است بتوانید با استفاده از برخی کفش‌ها و کفی‌های مخصوص جلوی این مشکل را بگیرید ولی آن را به‌کلی از بین نمی‌برید.
ورزش با پای برهنه می‌تواند به افزایش نیروی پاها کمک کند و جلوی این مشکل و آسیب رسیدن به فرم پاها را به‌کلی بگیرد.
۲. تعادل و استواری شما افزایش پیدا می‌کند
افتادگی قوس کف پا علت اصلی به هم ریختن تعادل و استواری پاها و بدن است. این مشکل تعادل شما را از بین می‌برد و نمی‌گذارد هنگام اجرای تمرین‌هایی مانند اسکات یا ورزش‌هایی مانند دویدن به‌خوبی بدن خود را کنترل کنید. جدا از این، افتادگی قوس کف پا روی سایر اندام‌ها و مفاصل از جمله زانو و لگن هم تأثیر منفی می‌گذارد و کارکرد آن‌ها را مختل می‌کند. شما با ورزش با پای برهنه می‌توانید جلوی این مشکل را هم بگیرید.
۳. بهتر می‌توانید حرکت کنید
با توجه به فواید پیشین این فایده چیز عجیبی نیست. هرچه پاهای قوی‌تری داشته باشید و بهتر بتوانید تعادل و استواری خود را حفظ کنید، می‌توانید بهتر حرکت کنید و تمرین‌های گوناگون را انجام دهید. داشتن پاهای استوار و قوی به شما کمک می‌کند تمرین‌هایی مانند اسکات و لانگ را به‌خوبی اجرا کنید و نیرو و قدرت پاها و بدن خود را افزایش دهید. همچنین می‌توانید بهتر و با سرعت بیشتری بدوید و نتیجه‌ی بسیار بهتری از ورزش خود بگیرید.
۴. درد و خستگی پاها کاهش پیدا می‌کند
برخی از مردم هنگام ورزش کردن با درد، خستگی و آسیب پاها روبه‌رو می‌شوند. ورزش با پای برهنه می‌تواند درد و خستگی پاها را کاهش دهد و با تقویت ماهیچه‌های پا جلوی آسیب‌های گوناگون را هم بگیرد.
ورزش‌هایی که می‌توانید با پای برهنه انجام دهید
چندین ورزش و تمرین وجود دارند که نیازمند پوشیدن کفش ورزشی نیستند. به طور کلی، شما می‌توانید ورزش‌های سبک را با پای برهنه انجام دهید. برخی تمرین‌ها هم با پای برهنه دارای ثبات و تعادل بیشتری هستند. البته این موضوع می‌تواند برای هر فرد متفاوت باشد، ولی به طور کلی ورزش‌های زیر گزینه‌های مناسبی برای ورزش با پای برهنه هستند.
۱. یوگا، باراسل و پیلاتس
این ورزش‌ها معمولا سبک هستند و فشار کمی به بدن وارد می‌کند. جدا از این، تمرین‌های آن‌ها به طور معمول روی تشک و زیرانداز انجام می‌شوند. به همین دلیل شما می‌توانید آن‌ها را با پای برهنه انجام دهید و نگران آسیب دیدن پاهای خود نباشید.
همچنین گاهی اوقات بهتر است این تمرین‌ها را با پای برهنه انجام دهید تا نتیجه‌ی بهتری بگیرید. کفش‌های ورزشی در برخی تمرین‌های یوگا یا باراسل می‌توانند دست‌وپاگیر شوند و اجازه ندهند به‌خوبی حرکت کنید. کفش‌ها ممکن است جلوی دامنه‌ی حرکتی و ساختار مناسب مفاصل، ماهیچه‌ها و تاندون‌های پاها را بگیرند و حتی منجر به آسیب‌دیدگی شوند. شما با کنار گذاشتن کفش‌ها می‌توانید هم بهتر ورزش کنید، هم پاها را تقویت کنید و هم جلوی آسیب‌دیدگی را بگیرید.
۲. تمرین‌های قدرتی
برخی از تمرین‌های قدرتی را حتما باید با کفش ورزشی انجام دهید، ولی برای اجرای چند مورد می‌توانید کفش‌ها را از پا دربیاورید تا عملکرد بهتری داشته باشید. اجرای این تمرین‌ها با پای برهنه به تقویت پاها و همچنین حفظ فرم مناسب بدن کمک می‌کند. در ادامه چند گزینه از این تمرین‌ها را آورده‌ایم.
- تمرین با کتل بل؛ یکی از تمرین‌های عالی با کتل بل تاب دادن این وزنه است. برای اجرای این تمرین باید بایستید، پاها را باز کنید و با نگه داشتن کتل بل آن را به پایین و بالا تاب دهید و زانوهای خود را خم و صاف کنید. این تمرین به ثبات بالایی نیاز دارد. انجام آن با پای برهنه باعث می‌شود بدنتان را استوار و محکم نگه دارید و احتمال آسیب‌دیدگی را به حداقل برسانید.
- ددلیفت؛ این تمرین به تعادل و ثبات بالایی نیاز دارد. شما با پای برهنه بهتر می‌توانید ددلیفت را انجام دهید و فشار وارده روی زانوها را هم کم کنید. به همین دلیل، با گذشت زمان می‌توانید وزنه‌های سنگین‌تری را بلند کنید و با پیشرفت بیشتری روبه‌رو شوید.
- اسکات؛ اجرای اسکات با پای برهنه به بهبود فرم بدن، افزایش ثبات و استواری و همچنین کاهش احتمال آسیب دیدن کمک می‌کند. همانگونه که بالاتر هم گفتیم، قرار گرفتن سه نقطه‌ی کف پاها روی زمین باعث می‌شود این تمرین را درست و کارآمدتر انجام دهید و نتیجه‌ی بسیار بهتری بگیرید. افزون بر این، زمانی که با پای برهنه تمرین اسکات را انجام می‌دهید می‌توانید دامنه‌ی حرکتی خود را کامل طی کنید و عملکرد بهتری داشته باشید.
- لانگ؛ لانگ هم یکی دیگر از تمرین‌هایی است که انجام آن با پای برهنه به حفظ قوس پا، بهبود کارکرد ماهیچه‌های ساق پا و انعطاف‌پذیری پاها کمک می‌کند. شما همچنین تعادل بهتری هم خواهید داشت و این نکته‌ی مهمی هنگام اجرای تمرین لانگ است. زیرا لانگ در مقایسه با سایر تمرین‌های پا از جمله اسکات به تعادل و ثبات بیشتری نیاز دارد.
- شنای سوئدی؛ این تمرین را هم می‌توانید بدون کفش ورزشی انجام دهید. قرار گرفتن پاهای برهنه روی زمین باعث می‌شود فرم خود را بهتر حفظ کنید و عملکرد بهتری در انجام این تمرین داشته باشید.
ورزش‌هایی که حتما باید با پوشیدن کفش انجام دهید
زمانی که فشار تمرینی افزایش پیدا می‌کند باید به سراغ کفش ورزشی بروید تا ضربه‌های وارده به پاها را کاهش دهید. برای انجام ورزش‌های زیر حتما باید کفش‌های ورزشی پا کنید.
۱. دویدن
کفش‌های ورزشی نه‌تنها از پاها در برابر اشیاء و سطوح مختلف محافظت می‌کنند، بلکه ضربه و فشار وارده به پا را هم کاهش می‌دهند. به همین دلیل همیشه هنگام دویدن باید کفش‌های مناسب پا کنید.
البته در برخی موارد خاص می‌توانید با پای برهنه هم بدوید. برای نمونه، دویدن روی زمین‌های چمن یا سایر سطوح ضربه‌گیر مانند ساحل و کف‌پوش‌های لاستیکی می‌تواند مناسب باشد. با وجود این، همچنان باید حواستان به نکات ایمنی باشد و به پاهای خود فشار نیاورید. بهتر است برای مدت زمان کمی با پای برهنه روی این سطوح بدوید و سرعت خود را هم پایین نگه دارید. ولی در کل باید هنگام دویدن از کفش‌های ورزشی استفاده کنید حتی اگر می‌خواهید روی تردمیل بدوید.
۲. تمرین‌های پرشی یا حرکت به طرفین
پریدن یا جابه‌جا کردن سریع بدن به طرفین هم فشار و ضربه‌ی زیادی به پاها وارد می‌کند. شما با پوشیدن کفش‌های ورزشی می‌توانید جلوی این ضربه‌ها را بگیرید و سلامت پاها را حفظ کنید.
با وجود این، درست مانند دویدن، برای این سبک تمرینی هم می‌توانید با پای برهنه روی برخی سطوح ضربه‌گیر ورزش کنید. مثلا پریدن روی ترامپولین یا کف‌پوش‌های لاستیکی فشار کمی به مفاصل پاها وارد می‌کند. برای این کار هم باید نکات ایمنی را رعایت کنید و زیادی به پاهایتان فشار نیاورید.
۳. دوچرخه‌ی ثابت، روئینگ یا تمرین با سایر دستگاه‌های ورزشی که پدال دارند
اگر می‌خواهید با این وسایل ورزشی تمرین کنید باید حتما کفش مناسب به پا داشته باشید تا از پاها در برابر پدال‌ها محافظت کنید. در این مواقع حتی هر کفشی هم ممکن است مناسب نباشد و در حقیقت باید به سراغ کفش‌های مناسب برای دوچرخه‌سواری بروید.
محکم قرار گرفتن پاها روی پدال باعث می‌شود احتمال آسیب‌دیدگی را کاهش دهید و عملکرد بهتری هم از خودتان به نمایش بگذارید. پس حتما با کفش‌های ورزشی این تمرین‌ها را انجام دهید.
نکاتی که حتما باید در نظر داشته باشید
اگرچه ورزش با پای برهنه دارای فواید گوناگونی است، ولی پیش از انجام آن باید به برخی نکات ایمنی دقت داشته باشید. در حقیقت، این کار گاهی اوقات می‌تواند نتیجه‌ی واروونه دهد و به پاهای شما آسیب برساند.
در ابتدا بهتر است جلسه‌های ورزشی خود را کوتاه نگه دارید و تنها برای چند دقیقه با پای برهنه ورزش کنید. همچنین ورزش‌های ساده‌ای را انجام دهید که فشار کمی به پاها وارد می‌کنند. برای نمونه، می‌توانید برای چند دقیقه در خانه راه بروید، درجا بزنید یا مثلا روی یک پا بایستید و ثابت بمانید.
علاوه بر این، همانگونه که بالاتر هم دیدید، حواستان به تمرین‌هایی که انجام می‌دهید باشد. برخی ورزش‌ها و تمرین‌ها بهتر است با پوشیدن کفش ورزشی انجام شوند. جدا از این، شرایط محیط ورزشی را هم باید در نظر داشته باشید. برای نمونه، ورزش کردن در خیابان و در سطح شهر باید با کفش ورزشی انجام شود صرف‌نظر از اینکه چه تمرینی را می‌خواهید انجام دهید!
با به یاد داشتن این نکات می‌توانید بدون دردسر با پای برهنه ورزش کنید و احتمال آسیب‌دیدگی را به حداقل برسانید.
سخن پایانی
ورزش با پای برهنه می‌تواند به افزایش نیروی پاها کمک کرده و فرم مناسب آن‌ها را حفظ کند. این منجر به کاهش آسیب‌دیدگی و اجرای بهتر تمرین‌ها می‌شود. البته فراموش نکنید که برای این کار باید حواستان به نکات ایمنی باشد و تنها تمرین‌های مناسب را انجام دهید تا به پاهای خود آسیب نرسانید.