بسیاری از مردم تشویق میشوند که از سبک زندگی بیتحرک دوری کنند، چون تأثیر منفی روی سلامتی دارد و احتمال ابتلا به چاقی و دیابت را بالا میبرد. اما تأثیر آن روی هضم غذا چگونه است؟ ایستاده غذا خوردن یا راه رفتن در حین صرف غذا مضر است یا مفید؟ اگر علاقهمند هستید که پاسخ این سؤال را بدانید، ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.
تأثیر وضعیت بدن روی هضم غذا
وضعیت بدن در هنگام غذا خوردن میتواند روی توانایی آن در هضم غذا تأثیر بگذارد. وقتی مینشینید یا دراز میکشید، نسبت به زمانی که میایستید، غذا با سرعت کمتری از معده تخلیه میشود. علت این موضوع بهطور دقیق مشخص نیست، اما به نظر میرسد که جاذبهی زمین در آن نقش دارد.
در یک مطالعه، سرعت هضم در زنانی که بلافاصله بعد از غذا خوردن مینشستند یا دراز میکشیدند، بررسی شد. زنانی که دراز کشیده بودند، در مقایسه با زنانی که نشسته بودند، تقریباً ۲۲ دقیقه زمان بیشتری را برای هضم غذا صرف کردند.
در مطالعهی دیگری، سرعت هضم در افرادی که بعد از غذا خوردن دراز کشیده بودند، نشسته بودند، ایستاده بودند یا راه رفته بودند، با هم مقایسه شد. فرآیند هضم در افرادی که بعد از غذا خوردن خوابیدند، در مقایسه با سه گروهی دیگر ۵۴ تا ۱۰۲ درصد بیشتر طول کشید. از سوی دیگر در گروهی چهارم که راه رفتند، سرعت هضم غذا بالاتر بود. محققان همچنین تأثیر ایستادن و نشستن بعد از غذا خوردن را با هم مقایسه کردند و به این نتیجه رسیدند که ایستادن (بدون راه رفتن) سرعت هضم غذا را به میزان ناچیزی (۵ دقیقه) بالا میبرد.
فواید ایستاده غذا خوردن
در بعضی از افراد، ایستادن هنگام غذا خوردن به کاهش علائم رفلاکس اسید که یکی از شایعترین مشکلات گوارشی است، کمک میکند. رفلاکس اسید یا ترش کردن زمانی اتفاق میافتد که افزایش فشار در معده به برگشت محتویات معده به سمت مری منجر میشود. این وضعیت باعث میشود که علائمی مانند احساس سوزش در وسط قفسهی سینه یا گلو، طعم ترش در دهان، آروغ زدن و… را تجربه کنید.
وقتی بلافاصله بعد از غذا خوردن دراز میکشید، خطر رفلاکس اسید افزایش مییابد. چون در این وضعیت غذا و اسید میتوانند بهراحتی از معدهی شما به سمت گلو برگردند. در عوض، در هنگام ایستادن فشار کمتری به معده وارد میشود و درنتیجه احتمال رفلاکس اسید و سوزش سر دل کاهش پیدا میکند.
مضرات ایستاده غذا خوردن
غذا خوردن در حالت ایستاده میتواند مضراتی هم داشته باشد که عبارتند از:
باعث تولید گاز و نفخ میشود
از نظر فیزیولوژیکی اگر کسی هنگام غذا خوردن ایستاده باشد، با توجه به نیروی جاذبه، خون در پاهایش جمع میشود و به همین دلیل روده خون کافی برای هضم غذا دریافت نمیکند. این موضوع هضم کربوهیدراتها را مختل کرده و باعث تولید گاز و نفخ میشود. علاوه بر این، ایستادن سرعت غذا خوردن و درنتیجه احتمال بلع هوا را افزایش میدهد و به همین دلیل گاز زیادی در شکم انباشته میشود.
میتواند به پرخوری منجر شود
ایستاده غذا خوردن به دلایل مختلف باعث پرخوری میشود. اولاً ممکن است حواس شما را پرت کند که در این صورت به دلیل تمرکز نداشتن روی غذا احتمالاً کمتر احساس سیری میکنید. ثانیاً وقتی در حالت ایستاده غذا میخورید و راه میروید، سرعت هضم غذا و سرعت تخلیهی معده بیشتر میشود و به همین دلیل زودتر گرسنه میشوید.
اینکه بنشینید یا بایستید، تفاوت زیادی در سرعت هضم غذا ایجاد نمیکند، اما اگر در حین ایستادن راه بروید، سرعت هضم بهطرز چشمگیری بیشتر میشود. راه رفتن بلافاصله بعد از غذا خوردن باعث خالی شدن معده میشود و سرعت هضم غذا را در روده ۳۰ درصد افزایش میدهد.
از سوی دیگر، هنگام ایستادن افزایش سرعت غذا خوردن باعث میشود غذای شما زودتر تمام شود. هر چقدر زمان بیشتری برای جویدن غذا داشته باشید، احتمال پرخوری کمتر است. نتایج چند مطالعه نشان داده که آهسته غذا خوردن اشتها را کاهش و احساس سیری را افزایش میدهد که این موضوع باعث میشود در طول یک وعدهی غذایی کالری کمتری دریافت کنید. درست است که هنگام ایستادن کمی کالری بیشتری میسوزانید، اما این امر نمیتواند پرخوری شما را جبران کند.
کلام پایانی
اینکه در هنگام غذا خوردن بایستید یا بنشینید، به خود شما بستگی دارد. در بعضی شرایط ایستاده غذا خوردن مفید و در بعضی شرایط هم مضر است. نکتهی مهم این است با نیاز بدنتان هماهنگ باشید و هنگام غذا خوردن عجله نکنید و حواستان به چیزی که میخورید، باشد. افرادی که غذا خوردن آگاهانه را تمرین میکنند، یعنی بهآرامی و بدون حواسپرتی غذا میخورند، معمولاً پرخوری نمیکنند، از غذای خود لذت بیشتری میبرند و غذاهای مغذیتری را انتخاب میکنند.