چطور ویتامین و مکمل غذایی مناسب خود را انتخاب کنیم؟

آیا به ویتامین و مکمل غذایی نیاز دارید؟

بیشتر افراد سالم به ویتامین و مکمل‌ غذایی نیازی ندارند؛ اما برخی افراد ممکن است برای بالا بردن کیفیت تغذیه‌شان به کمک بیشتری نیاز داشته باشند. دلایلی مانند بالا رفتن سن، مصرف داروهای خاص یا دسترسی نداشتن به غذاهای سالم به دلیل درآمد کم یا محل زندگی، باعث می‌شوند به مصرف ویتامین‌‌ها و مکمل‌ها نیاز پیدا کنیم.

تعادل نداشتن در مواد معدنی و ویتامین‌ها به‌راحتی در بدنمان اتفاق می‌افتد و ممکن است برای مدت‌های طولانی از اثرات آن آگاه نباشیم. غذا بهترین روشی است که می‌توان مواد معدنی و ویتامین‌های مفید و ضروری بدن را از طریق آن به‌دست ‌آورد؛ اما بعضی مواقع دسترسی دائم به میوه‌ها و سبزیجات تازه، دانه‌های مغذی و دیگر غذاهای مفید کار سختی می‌شود. استفاده از ویتامین‌ها راهی مطمئن برای باکیفیت‌تر کردن آن چیزی است که می‌خوریم.

کمبودهای احتمالی در رژیم غذایی

اگر فکر می‌کنید رژیم غذایی شما ویتامین یا ماده‌ی معدنی خاصی را کم دارد، دکترتان ممکن است از شما بخواهد آزمایش خون بدهید تا این کمبود تأیید شود. به‌عنوان مثال، اگر چندین سال است که گیاه‌خواری می‌کنید، ممکن است بخواهید برای آزمایش کمبود ویتامین دی، ب ۱۲ و کلسیم سری به دکترتان بزنید.
البته به صورت کلی اینکه از چه رژیم غذایی پیروی می‌کنید اهمیتی ندارد، به هر حال اگر نشانه‌های زیر را دارید باید حتما به دکترتان اطلاع بدهید؛

• ریزش شدید مو
• درد در استخوان یا مفصل
• خستگی‌های شدید
• ضربان قلب نامنظم
• تغییر در دید
• زخم‌هایی که به کندی خوب می‌شوند.

مکمل‌های غذایی و اطمینان از آنچه که مصرف می‌کنیم

متخصصان بر این موضوع توافق دارند که مصرف مولتی ویتامین‌ها به صورت روزانه ضرری ندارد؛ اما اگر غذاها و نوشیدنی‌هایی که می‌خورید غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند ممکن است با مصرف روزانه مولتی ویتامین‌ها از آن طرف بام بیفتید. اگر از این مواد بیش از اندازه مصرف کنید، سطح آن‌ها در بدنتان از میزان قابل تحمل بالاتر می‌رود و ممکن است مجبور شوید با عوارض جانبی ناشی از آن، دست‌وپنجه نرم کنید. برخی از این عوارض ملایم هستند، مثل حالت تهوع اما برخی از آن‌ها مانند خونریزی، ممکن است جدی باشند.

همچنین باید بدانید اگر میزان مصرفی شما از مولتی ویتامین‌ها زیاد بشود دیگر شما مکمل غذایی دریافت نکرده‌اید، بلکه مصرف‌کننده‌ی دارو بوده‌اید. مکمل‌های غذایی مانند داروها به‌طور مداوم از طرف سازمان‌های نظارتی بررسی نمی‌شوند و به همین دلیل نمی‌توانیم دقیقا بدانیم از چه چیزهایی تشکیل شده‌اند.

همیشه به دکترتان اطلاع دهید که از چه داروها یا مکمل‌های غذایی مصرف می‌کنید. برخی از این مکمل‌ها مانند ویتامین کا می‌توانند با داروهای تجویز شده برای بیماری شما تداخل پیدا کنند و شما را دچار مشکل سازند. به‌عنوان مثال، ممکن است به علت مصرف یکی از این ویتامین‌ها، در زمان جراحی خون بیشتری از دست بدهید یا اینکه داروی بیهوشی به درستی در بدنتان کار نکند.

به طور کلی ویتامین‌ها و مواد معدنی، الزاما و حتما برای بدنتان خوب نیستند؛ آن‌هایی که به صورت قرص یا شربت مصرف می‌کنیم، نه آن‌هایی که از طریق خوردن مواد غذایی به‌دست‌می‌آوریم.

بدن شما تنها آن میزانی از ویتامین و مواد معدنی که نیاز دارد را از غذاها دریافت و هضم می‌کند و باقی آن دفع می‌شود. اگر به‌عنوان مثال با خوردن تعداد زیادی پرتقال، ویتامین سی زیادی به بدنتان رسانده باشید، بدن شما مقدار اضافی را دفع می‌کند و خطری سلامتتان را تهدید نمی‌سازد. اما اگر این ویتامین سی اضافی، به شکل قرص یا شربت یا همراه دیگر مکمل‌های غذایی وارد بدنتان شود، این میزان اضافه می‌تواند مثل سم در بدن شما عمل کند و به آن آسیب برساند.

علاوه بر این‌ها، اگر مولتی ویتامینی که مصرف می‌کنید از هر ویتامین بیشتر از مقدار لازم  روزانه‌ی بدنتان داشته باشد، به جای اینکه به سلامتی شما کمک کند می‌تواند برایتان آسیب‌زا باشد. پس تنها در صورتی از مکمل‌های غذایی استفاده کنید که می‌دانید بدنتان به آن نیاز دارد.

تحقیقات انجام‌شده روی ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی

تعدادی از ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی توانسته‌اند در تحقیقات مفید بودن خود را به اثبات برسانند. مثلا ویتامین دی و کلسیم نشان داده‌اند که برای کاهش شکستگی‌ها و جلوگیری از نابودی استخوان‌ها مفیدند. در مقابل آن اما شواهد محکمی برای مفید بودن بسیاری از مکمل‌های دیگر مانند داروهای گیاهی وجود ندارد. همچنین اگر روی هر کدام از مکمل‌های غذایی به این عبارت برخوردید که این مکمل، دارویی برای درمان دمانس یا آلزایمر است، آن را باور نکنید.

در ادامه به برخی از مشهورترین مکمل‌های غذایی و آنچه تحقیقات درباره‌ی آن‌ها کشف کرده است می‌پردازیم؛

اسیدهای چرب امگا سه – تحقیقات روی حیوان‌ها نشان می‌دهد که روغن ماهی ممکن است باعث بهبود سلامت قلب، بهبود جریان خون و کم کردن التهاب در بدن شود. تحقیقات انجام شده روی انسان‌ها در این زمینه کمتر است و هنوز مطالعات برای اثبات تأثیرات مثبت مصرف امگا سه بر انسان ادامه دارد.

ویتامین‌ها – مصرف ویتامین‌ها راه خوبی برای جبران کمبودهای غذایی است؛ اما باید بدانید استفاده از ویتامین‌ها برای داشتن زندگی طولانی‌تر یا کاهش شانس ابتلا به بیماری‌های طولانی مدت مانند بیماری‌های قلبی، سرطان یا دیابت چندان مؤثر نیستند. هنوز شواهدی وجود ندارد که نشان بدهد استفاده از ویتامین‌ها می‌تواند به شما کمک کند بهتر فکر کنید یا حافظه‌ی بهتری داشته باشید.

مکمل‌هایی برای بیماری‌های چشم مرتبط با افزایش سن – مقدار مشخصی از مخلوط آنتی اکسیدان‌ها، روی و اسیدهای چرب امگا سه، ممکن است سرعت رشد این نوع بیماری‌ها را کاهش دهد.