توت‌فرنگی؛ از خواص شگفت‌انگیز تا حقایق باورنکردنی
توت‌فرنگی با حضورش در بازار نوید رسیدن تابستان را می‌دهد. این میوه‌ی قلبی شکل و خوش عطر و طعم که در
ماه‌های گرم پیدایش می‌شود در تهیه‌ی انواع خوراکی‌های پرطرفدار مثل بستنی و شیرینی استفاده شود. این میوه‌ی قرمز که به شکل قلب است اولین میوه‌ای است که در بهار می‌رسد و به بازار وارد می‌شود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) مصرف روزانه ۴۰۰ گرم توت فرنگی را برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها قلبی، دیابت و سرطان توصیه کرده است. پس بهتر است برای استفاده از خواص توت‌فرنگی مصرف روزانه‌ی آن را در برنامه‌ی غذایی خود جای دهید.
خواص توت‌فرنگی فقط محدود به بیماری‌های قلبی و دیابت نمی‌شود. ویتامین‌های موجود در این میوه، به‌خصوص ویتامین C، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و بدن را در برابر انواع بیماری‌ها مقاوم می‌کند.
گونه‌های مختلف توت‌فرنگی
قبل از اینکه به سراغ خواص توت‌فرنگی برویم بهتر است با انواع مختلف آن آشنا شویم. جالب است بدانید که توت‌فرنگی در واقع از دسته‌ی توت‌ها نیست و از نظر علمی به‌عنوان میوه‌های جانبی شاخه‌ی توت‌ها دسته‌بندی می‌شود.
روش کاشت آن هم از طریق دانه‌های سیاه روی پوستش است. این دانه‌ها تخمدان‌های حاوی بذر گیاه
توت‌فرنگی هستند. پس اگر می‌خواهید در خانه گلدان توت‌فرنگی داشته باشید دانه‌های سیاه روی آن را به آرامی و با کمک
موچین جدا کرده و در خاک بکارید. توت‌فرنگی‌ها به سه دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند.
۱. توت‌فرنگی‌های آخر بهار
این توت‌فرنگی‌ها در اواخر خرداد آماده‌ی چیدن می‌شوند و دوره‌ی میوه دهی و برداشت آن‌ها تقریبا ۱۰ روز است. اندازه‌ی آن‌ها بزرگ است و از رایج‌ترین نوع توت فرنگی‌ها هستند.
۲. توت‌فرنگی‌های ماندگار
این نوع از توت‌فرنگی‌ها در اوایل بهار و اواخر تابستان به بار می‌نشینند و محصول آن در اردیبهشت و مهر ماه در بازار وجود دارد.
۳. توت‌فرنگی‌هی خنثی
دوره‌ی پرورش و به بار نشستن این دسته نسبت به بقیه طولانی‌تر است و از اواسط ماه آبان شروع می‌شود. این مدل از توت فرنگی‌ها گیاهی چندساله دارند و در دمای کمتر از ۲ درجه‌ی سانتی‌گراد گل می‌دهند، میوه‌اشان رشد می‌کند و آماده‌ی مصرف می‌شود. این مدل برای رشد و میوه‌دهی به آفتاب کامل و شدید نیازی ندارد به همین دلیل آن را توت‌فرنگی خنثی می‌نامند. اندازه‌ی میوه‌ی توت‌فرنگی خنثی نسبت به دیگر دسته‌ها کوچکتر است.
ردپای توت‌فرنگی در اعماق تاریخ
توت‌فرنگی قرن‌هاست که به‌عنوان میوه‌ای محبوب در بین مردم شناخته شده است. یونانیان و رومیان باستان به دلیل خواص توت‌فرنگی و فواید سلامتی آن در فصل به بار نشستن بوته‌های توت‌فرنگی وحشی جشن می‌گرفتند. راهبان قرن چهاردهم برای تزیین حاشیه‌ی نسخه‌های خطی‌اشان از تصویر میوه‌های قرمز توت‌فرنگی استفاده می‌کردند. همچنین در نقاشی‌های مشهور اروپایی تصویر توت‌فرنگی به چشم می‌خورد.
جالب است بدانید که در باغ سلطنتی پرنس چارلز پنجم ۱۲۰۰۰ بوته‌ی توت‌فرنگی وجود دارد و این موضوع مایه‌ی افتخار خاندان سلطنتی است. اولین محصول توت‌فرنگی ترکیبی از گونه‌های مختلف توت‌فرنگی آمریکای شمالی و شیلی بود که در اواخر قرن هجدهم و برای اولین بار در تاریخ توسط یک فرد بریتانیایی در فرانسه کاشته شد.
روش کاشت و برداشت توت‌فرنگی چگونه است؟
امروزه صدها مدل توت‌فرنگی در جهان وجود دارد که با توجه به شرایط اقلیمی مختلف در گوشه و کنار جهان رشد می‌کنند. توت‌فرنگی‌هایی که با اهداف تجاری کشت می‌شوند در تمام فصل‌ها قابل دسترس هستند و برای استفاده از آن‌ها نیازی نیست تا فصل برداشت طبیعی بوته‌ها صبر کنیم. گیاه توت‌فرنگی در خاک خوب رشد می‌کند اما برای داشتن میوه‌های بهتر معمولا از خاک لوم شنی استفاده می‌کنند.
توت‌فرنگی گیاهی رونده است و برای کشت آن‌ها را در ردیف‌هایی با فاصله از هم می‌کارند. فضای بین ردیف‌ها باید به اندازه‌ای باشد که شاخ و برگ‌های بوته بتوانند به‌راحتی پراکنده شده و رشد کنند. پراکنده شدن شاخه‌های توت‌فرنگی روی خاک باعث ریشه دادن آن‌ها و تشکیل بوته‌های جدید می‌شود. برای پرورش گیاه توت‌فرنگی معمولا از سیستم تل یا تپه استفاده می‌شود. در این روش خاک را به صورت پلکانی آماده می‌کنند و در هر ردیف یک سری بوته را می‌کارند. با این کار گیاه‌ها نسبت به هم در ارتفاع‌های مختلف قرار داشته و برای پراکندن شاخ و برگ‌های خود فضای بیشتری در اختیار دارند. همچنین در این روش گیاه انرژی بیشتری برای رشد خواهد داشت.
توت‌فرنگی، یک بسته‌ی سلامتی خوش رنگ
خواص توت‌فرنگی زیاد است و فواید بی‌شماری برای سلامتی دارد. وجود انواع مواد مغذی، پتاسیم، اسید فولیک، منگنز و انواع ویتامین‌ها از جمله ویتامین C این میوه را به یک سوپر میوه برای سلامتی تبدیل کرده است. توت‌فرنگی منبع خوبی از فیبر است و چربی اشباع شده‌ی خیلی کمی دارد. همچنین این میوه سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی مثل اسید الاژیک، کامفرول، آنتوسیانین و کوئرستین است.
مصرف توت‌فرنگی باعث افزایش سریع قند خون نمی‌شود پس میوه‌ی مناسبی برای افراد مبتلا به دیابت است. همچنین نوع قندی که در توت‌فرنگی وجود دارد آن را به یک افزودنی و مکمل خوش طعم برای انواع رژیم‌های سلامتی تبدیل کرده است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) مصرف روزانه ۴۰۰ گرم توت‌فرنگی را برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها قلبی، دیابت و سرطان توصیه کرده است.
در جدول زیر با میزان انرژی و مواد معدنی مغذی موجود در یک فنجان توت‌فرنگی خرد شده آشنا می‌شوید.
| کالری | ۵۳ کیلو کالری |
| پروتئین | ۱٫۱۱ گرم |
| کربوهیدرات | ۱۲٫۷۵ گرم |
| فیبر | ۳٫۳۰ میلی‌گرم |
| کلسیم | ۲۷ میلی‌گرم |
| آهن | ۰٫۶۸ میلی‌گرم |
| منیزیم | ۲۲ میلی‌گرم |
| فسفر | ۴۰ یملی گرم |
| پتاسیم | ۲۵۴ میلی‌گرم |
| ویتامین C | ۹۷٫۶۰ میلی‌گرم |
| فولات | ۴۰ میکروگرم |
| ویتامین A | ۲۸ واحد بین‌المللی (UI) |
خواص توت‌فرنگی بیشتر از آن است که در دو پاراگراف قابل گفتن باشد، مصرف آن سیستم ایمنی را تقویت کرده و بدن را در برابر انواع بیماری‌ها مقاوم می‌کند. در ادامه به بررسی خواص سلامتی توت‌فرنگی و تاثیر آن بر روی بیماری‌های مختلف می‌پردازیم:
۱. جلوگیری از بیماری‌های قلبی
توت‌فرنگی سرشار از پلی فنول است. پلی فنول‌ها ترکیبات گیاهی‌ای هستند که برای بدن مفید بوده و از ابتلا به بیماری‌های قلبی پیشگیری می‌کنند. پایگاه خبری national library of medicine درباره‌ی توت‌فرنگی این‌طور می‌گوید که آنتوسیانین‌های موجود در آن با کاهش خطر پیش‌آمدن یک نوع حمله‌ی قلبی که به سکته‌ی قلبی معروف است ارتباط مستقیم دارد.
فلانوئید کوئرستین موجود در توت‌فرنگی به آن خاصیت ضدالتهابی داده و این‌طور به نظر می‌رسد که به دلیل وجود همین ماده، مصرف توت‌فرنگی در کاهش خطر ابتلا به تصلب شرایین مؤثر است. در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ در JAMA network منتشر شد نشان داد که مصرف روزانه‌ی پتاسیم خطر مرگ و میر ناشی از ایست قلبی را کاهش می‌دهد.
در این مطالعه افرادی که روزانه حدود ۴۰۶۹ میلی‌گرم پتاسیم مصرف می‌کردند نسبت به افرادی که روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم پتاسیم به بدنشان می‌رسانند در برابر خطر ایست قلبی مقاوم‌تر بودند. همان‌طور که می‌دانید توت‌فرنگی منبعی غنی از پتاسیم است، می‌توان این‌طور نتیجه گیری کرد که مصرف روزانه‌ی توت‌فرنگی در کاهش خطر پیش آمدن ایست قلبی مؤثر است.
۲. جلوگیری از سکته‌ی مغزی
در متاآنالیزی که در سال ۲۰۱۶ در BMJ journals منتشر شد تأثیر آنتی اکسیدان‌های کوئرستین، کامپرول و آنتوسیانین بررسی شده بود. این مجموعه مطالعات نشان دادند که بین آنتی اکسیدان‌های موجود در توت‌فرنگی و خطر سکته‌ی مغزی ارتباط مستقیم وجود دارد و با مصرف توت‌فرنگی می‌توان خطر سکته را تا حد متوسط کاهش داد.
۳. جلوگیری از ایجاد سرطان
طبق بررسی‌ای که در سال ۲۰۱۶ در NCBI منتشر شد مشخص شد که آنتی اکسیدان‌های قدرتمندی که در توت فرنگی وجود دارند می‌توانند رادیکال‌های آزاد را از بین برده و رشد تومورها را متوقف کنند. همچنین وجود این دسته از آنتی اکسیدان‌ها در کاهش التهاب بدن هم مؤثرند.
در حالی که هیچ میوه‌ای به‌عنوان درمان مستقیم سرطان‌ها شناخته نشده است، توت‌فرنگی و به صورت کلی انواع توت‌ها، می‌توانند به طرز چشمگیری در کاهش خطر ابتلا به سرطان در بعضی از افراد کمک کنند.
۴. کاهش فشار خون
توت‌فرنگی سرشار از پتاسیم است و همین موضوع باعث ایجاد خاصیت کاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا می‌شود.
کمبود پتاسیم در بدن خاصیتی شبیه به مصرف زیاد سدیم دارد و عامل ایجاد فشار خون بالا است.
همچنین مصرف توت‌فرنگی می‌تواند کمبود پتاسیم بدن را جبران کرده و اثرات منفی‌ای که در اثر کمبود آن پیش آمده است را از بین ببرد. توت‌فرنگی میوه‌ای شیرین و پر فیبر است و به افرادی که از رژیم‌های مختلف غذایی استفاده می‌کنند کمک می‌کند علاوه بر تأمین قند سالم و فیبر لازم بدنشان، مصرف پتاسیم بیشتری را در رژیم غذایی خود جای دهند.
۵. درمان یبوست
مصرف میوه‌هایی مثل توت فرنگی، انگور، هندوانه و طالبی که آب و فیبر زیادی دارند به عملکرد بهتر دستگاه گوارش، مخصوصا روده‌ها، کمک می‌کند. فراموش نکنید که مصرف فیبر برای به حداقل رساندن یبوست و فعالیت سالم روده‌ها بسیار ضروری است.
۶. دوست دیابتی‌ها
توت‌فرنگی میوه‌ای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت است. فیبر بالای این میوه از افزایش و کاهش شدید قند خون جلوگیری کرده و در تنظیم و تثبت سطح قند خون مؤثر است. فیبر موجود در توت‌فرنگی ایجاد احساس سیری می‌کند و به افراد مبتلا به دیابت کمک می‌کند که مدت زمان بیشتری پس از صرف غذا سیر بمانند. مصرف این میوه در کاهش میل به مصرف میان وعده و تنقلات مؤثر است، میزان گلوکز موجود در بدن را مدیریت کرده و خطر افزایش قند خون را هم کاهش می‌دهد.
چند نکته‌ی مهم برای استفاده از توت‌فرنگی در رژیم غذایی
توت‌فرنگی به صورت تازه و یخ‌زده در بازار وجود دارد و برای استفاده از خواص سلامتی‌اش می‌توانید آن را به صورت خام یا خوراکی‌های پخته شده مصرف کنید. با این میوه‌ی خوش طعم می‌توانید خوراکی‌های مختلفی مثل بستنی، نوشیدنی یا مربا بپزید اما اگر قرار است از توت‌فرنگی در رژیم غذایی خود استفاده کنید بهتر است برای تعیین میزان قند اضافه شده به توت‌فرنگی‌های خشک و منجمد، توضیحات روی بسته را به دقت بخوانید. همچنین بهتر است در زمان خرید مربا یا ژله‌ی توت‌فرنگی به سراغ محصولاتی بروید که در تهیه‌ی آن‌ها از مواد شیرین کننده و مکمل‌های شیرین استفاده نشده باشد.
اگر قصد اضافه کردن توت‌فرنگی به رژیم غذایی خود دارید می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید؛
- در تهیه‌ی سالاد مرغ از توت‌فرنگی استفاده کنید.
- برای تهیه‌ی اسموتی یا آب میوه از توت‌فرنگی همراه با میوه‌های تازه‌ای مثل انگور، آناناس یا هلو استفاده کنید. برای ایجاد طعم بهتر می‌توانید کمی شیر و عسل به ترکیب میوه‌ها اضافه کنید.
- توت‌فرنگی خرد شده را همراه با کمی نمک و بادام به ماست یونانی اضافه کنید.
- در خمیر وافل یا پنکیک توت‌فرنگی خرد شده بریزید یا آن را همراه با بلغور جو دوسر به‌عنوان صبحانه بخورید. همچنین می‌توانید از آن در تهیه‌ی کلوچه و نان‌های شیرین استفاده کنید.
- توت‌فرنگی را همراه با کمی آب در مخلوط کن بریزید و شربت توت‌فرنگی تهیه کنید.
- توت‌فرنگی خرد شده را با اسفناج، گردو و پنیر مخلوط کرده و سالادی منحصربه‌فرد تهیه کنید.
- روی یک تکه نان تست و برشته پنیر خامه‌ای کم‌چرب و توت‌فرنگی بگذارید و به‌عنوان صبحانه یا میان وعده بخورید.
- توت‌فرنگی یخ زده را همراه با موز، شیر کم‌چرب و یخ در مخلوط کن بریزید و یک لیوان اسموتی موز-توت‌فرنگی خوش‌طعم و سالم تهیه کنید.
۱۱ حقیقت جالب درباره‌ی توت‌فرنگی
- هر توت‌فرنگی حدود ۲۰۰ بذر روی خود دارد.
- یک گل توت‌فرنگی به طور متوسط ۵ تا ۷ گلبرگ دارد.
- توت‌ها دانه‌های داخلی دارند در صورتی که دانه‌های توت‌فرنگی روی پوست آن است. پس از نظر فنی توت‌فرنگی از خانواده‌ی توت‌ها نیست.
- توت‌فرنگی اولین میوه‌ای است که در بهار می‌رسد.
- معمولا ریشه‌های توت‌فرنگی حدود ۸ سانتی‌متر بالاتر از خاک قرار دارد.
- از ۴ متر مربع زمین که درآن توت‌فرنگی کاشته شده است حدود ۲۳۰۰۰ کیلوگرم توت‌فرنگی برداشت می‌شود.
- هر بوته‌ی توت‌فرنگی در مزرعه حدوا هر ۳ روز یک بار برای برداشت انتخاب می‌شود.
- قبل از ورود اروپایی‌ها به آمریکای شمالی، توت‌فرنگی در بین بومیان آن منطقه به‌عنوان غذا مصرف می‌شده است.
- رومیان باستان از توت‌فرنگی برای درمان همه چیز، از افسردگی گرفته تا تب و گلودرد، استفاده می‌کردند.
- طعم توت‌فرنگی نسبت به آب‌وهوای منطقه‌ی کشت، نوع آن و زمان رسیدن میوه متفاوت است.
- برای کاشت توت‌فرنگی می‌توانید یک میوه‌ی آن را در خاک قرار دهید.
سخن آخر
میوه‌ها همراه با خود مواد مغذی و معدنی بسیاری دارند و مصرف آن‌ها به صورت تازه برای بدن مفید است. توت‌فرنگی اولین میوه‌ای است که در فصل بهار می‌رسد. میوه‌ای خوش عطر و طعم که به شکل قلب است و رنگ قرمز آن محبوب همه است. توت‌فرنگی علاوه بر طعم خوبی که دارد، خواص سلامتی باورنکردنی‌ای برای بدن به ارمغان می‌آورد که در این مطلب به شکل کاملی درباره‌ی آن‌ها صحبت شده است. شما با مصرف روزانه ۴۰۰ گرم توت‌فرنگی تازه می‌توانید بدنتان را در برابر انواع بیماری‌ها مقاوم کنید.