بطور کلی هیدرومترها در دو دسته بندی کلی قرار میگیرند: ۱- برای مایعات سنگین تر از آب ۲- برای مایعات سبک تر از آب (منظور از سبکی و سنگینی همان چگالتر بودن یا نبودن یک محلول است)
آب سنج چیست؟
آب سنج وسیله‌ای است که از آن برای اندازه‌گیری چگالی نسبی مایعات بهره‌گیری میشود؛ که نسبت چگالی مایع به چگالی آب هست. یک آب سنج معمولاً از شیشه ساخته شده‌است و دربرگیرنده یک لوله استوانه‌ای و یک حباب پر شده با جیوه یا گلولهٔ سربی برای قائم نگه داشتن آن است.
مایعی که می‌خواهد آزمایش شود درون یک محفظهٔ بلند مانند استوانه مدرج ریخته شده ، و آب سنج به آرامی درون آن قرار میگیرد بطوریکه بتواند آزادانه شناور شود. سطح مماس شده مایع با بخش درجه بندی شده اب سنج درصد یا چگالی آن مایع را نمایش میدهد.
آب سنج‌ها ممکن است برای استفاده‌های مختلفی مدرج شده باشند. مانند یک شیر سنج برای اندازه‌گیری غلظت (چربی) شیر. یک قند سنج برای اندازه‌گیری غلظت شکر در یک مایع یا یک الکل سنج برای اندازه‌گیری میزان الکل مشروبات الکلی و نمونه های آزمایشگاهی.
عملکرد آب سنج بر پایهٔ قانون ارشمیدس است که یک جامد معلق در سیال بوسیلهٔ یک نیرو برابر وزن سیال جابجا شده شناور می‌ماند. هر چه چگالی ماده کمتر باشد آب سنج بیشتر فرو میرود.
در مایعات با چگالی پایین مانند: نفت سفید ، بنزین و الکل ؛ آب سنج پایین‌تر میرود و در مایعات با چگالی بالاتر مانند آب شور ، شیر و اسیدها زیاد فرو نمی‌رود.
